Bu yazı Gürkan ÖZTÜRK arkadaşımızın deneyimlerinden yola çıkarak ele almıştır. Yazısı için teşekkür ederiz.
Jumbo Muhabbet Kuşu Üretimi
Bende sizin gibi bu işin sırrını 1-2 sene aradım neredeyse ,kimlere sormadım.Üye olduğum yabancı forum sitelerinde ne ince nüanslar aradım. Tabi ki bunları ararken de olması gereken asgari müşterekleri öğrenmiş oldum.
Sır dedikya,
Vay efendim şu ilacı al hayvanı dipçik gibi yapar ürer.Bu işin sırrı budur...Nafile ki ne nafile.
İlaç Türkiye'de yok. Amerikadan getirttim.15 dolar ilacın fiyatı hava yolu kargo ile 50 dolar kargo bedeli.
E bu olmadı başka ne sırrı var. Ha o olmadı bak forumlarda şu ilaç var. E nerede var Belçika da.Telefon açtım firmaya İngilizce uğraş dur anlaşacağım diye. Türkiye'de satan yer yok. Bana yollarmısın yok biz sadece distiribitöre yollarız.
Jumbo piyasası ortada damızılıklara ulaşmak çok külfetli.Her üretenin damızlığa ihtiyacı var sonuçta satsan da yerine yenisini koymalısın. E yerine koymak zor. Fiyatlar ortada. Ha yurt içi temin, ha yurt dışı temin olsun bu herkes için geçerli. İki yoldanda da temin ettim.
Kaliteli kuşlarım yok mu çok var. Ancaaaaak öğrendimki sen istersen bir tarafını yırt kuş üremeyecekse üremiyor. Arkadaş alalı 8-10 ay olmuş kuş 2009 bilezikli tünekte olduğun yerden kalkmazmısın bırak üremeyi. Ne ilaçlar ne yöntemler...
Her sabah kafesleri yoklarım sorun var mı diye.Sabah bakarsın en ufak sorun yok akşam gelmişsin kuş tünekte duramıyor.
En baba kuşlarımdan biriydi.Yeşil olmasa güvercin dersin
Bu kuşa eşiyle beraber verdiğim parayla yapabileceklerimi duysanız gülersiniz bana.Ancak kuş sevgisi bir hastalık yapacak bir şey yok.
Neyse uzatmayayım konulara çok sık cevap yazmıyorum.Yazınca da makale gibi oluyor.
Özetle çok okudum çok araştırdım çok şeyler denedim çok kayıplar verdim ve en son bu işin sırrını nasıl çözdüm.
1.İyi damızlık kaliteli üretim ve vasıflı yavru demek.
Alman bilezikli bir kuşum var. Yanına hangi dişiyi atarsam atayım her ağızda lutino yavru veriyor.Kendisi ise petrol yeşili ve hiç lutino dişi atmadım. 2 ağızda bir yeşil yavru veriyor ve 2-3 aylık olmuş yavru 2-3 yaşındaki sayısız kuşumdan vasıflı hale geliyor.Yerli doğum bir başka erkeğim var hangi dişiyle atarsan at 5'de 4 yada 4 de 3 vasıflı yavru veriyor. Demek oluyor ki yerli üretilmiş olsun yabancı üretilmiş olsun kaliteli damızlık kaliteli yavru demek.Mesela bu sezon vasıftan çok renk çalışacağım.Bakalım nelerle karşılaşacağım.
2.Kaliteli beslenme.
Yemleme konusunda kuşları iyi takip etmek gerekiyor.Taze yem kaliteli tahıllar tohumlar çeşitlilik dönem dönem marka ve çeşitlilik değişiklikleri bu konuda diğer bir uygulamamdır.Dönemsel olarak kuşların daha fazla ilgi duyduklarını yemi diyetleri içerisinde miktarca artırırım.Mamalarını kesinlikle gün aşırı veririm.Hani o mama yediremediğim kuşlar nerede, saldırıyorlar adeta.Peki bunu nasıl sağladım.Yılmadan üşenmeden günlerce mamayı ziyan etme pahasına sabahın saat 6 sında uyanarak.Haftada 1 mama yap.Yemeyecekse yemiyor arkadaş.Sıkça yap üşenme kokusuna alışıyor bünyesi kabul ediyor.Mutfakta yumurtayı rendelerken kokuyu duyuyor ciyak ciyak ötüyor.Karnı tok aç fark etmeksizin salmadaki onlarca kuş sortiye geçiyor.Peki bu beraberinde ne getiriyor.Yapılı sağlıklı üremek isteyen kuşlar.Bayram süresince memleketteydim.Kuzenim sadece yem ve sularını verdi.Döndüğümde gözle görünür şekilde kalıplarını kaybettiklerini gördüm.Mamaya tam gaz devam şimdi.Özlemiş keretalar.
3.Hijyen
Arkadaşlar haftada 2 sefer kuşların altlarını değiştiriyorum.Keşke daha fazla yapabilsem.Bu kuşlar gezen uçan sosyal hayvanlar.Kafeste yere de iniyor.Dışkı üzerinde de geziyor.Tırtıklıyor dışkıyı.Hasta bir kuşun dışkısından kaptıkları hastalığın başka kuşlara bulaşması ancak temiz tabanla aza indirgeniyor.Sonra bi tarafımızı yırtıyoruz üresin diye.Kuş hasta nereye üreyecek. Bit parazit mücadelesi gereken başka bir şey. Yuvalıklara piyasadaki muhtelif ürünlerle mutlaka koruyucu önlemler alıyorum. Kesinlikle haftada bir yuvalıkların talaşını değiştiriyorum.Dışkıları alıyorum.Hayvanı 30-35 gün dışkısının üzerinde yatırınca kim bilir neler olur.
4.Gözle tespit elle muayene
Askerde de bu öğretilirdi hatırlar mısınız.Bakın faydasına şimdi.Kafes yada salmanın başına geçerken keyifle izlerken bir taraftan boş durmayın.Poposu kirli ,hareketsiz,sık nefes alan,kuyruğu titreyen bir kuşu gözle tespit ederim.Elle muayenede bir bakmışsınız poposuna 3 günlük dışkı yapışmış.Hayvan perişan. Bir tanesinde o dışkıyı oradan koparttım, kuş saniyesinde bir dışkı yaptı elime papağan olsa bu kadar dışkılamazdı. Şimdi o kuş yavru bakıyor.Muayene etmezsen sonu ölümdü yüksek ihtimalle muayene edersen sonu yavru oldu. Al sana üretimin bir sırrı daha.
5.Bilinçsiz ilaç,vitamin vs kullanımı
Arkadaşlar dedim ya çok ilaç kullandım diye.Anladım ki gerek yok.İlacı üremeleri için değil sağlıklı yaşamaları için kullanalım. Sağlıklı olan kuş ürüyor zaten. Üreme tetikleyici ilaçları kullan kullan zaten aşırı yüklenmeden ötürü kuş tüye giriyor.Arkadaşlar sonra neden üremiyor diye üzülüyoruz.Tüye sokuyoruz hayvanı göz göre göre nasıl üreyecek. Piyasada bu meyanda satılan ilaçlar faydasız demiyorum.Kesinlikle hayvanı etkiliyor ve kaliteli ürünler.Bakın ama nasıl etkiliyor. Örneğin ilaçların çoğunda fertilitiy&singing yazar.Üreme ve şarkı söyleme(ötüm) demek. İlacı alan kuşlar akşama kadar cıyak cıyak susmuyor.E bu kanarya değil ki fazlaca ses çekilsin. Deli gibi bağıra bağıra ötüyor ama üremiyor.Demek kiiii içgüdüsel olarak hazır değilse mücadelen boşa.Yaa bu konuda çok katı değil misin derseniz alın size başka örnek. İlacı dayadın kuşu eşe soktun eşleşti yumurtladı.Arkadaşlar yatmıyor kuş. Elimde şuan o şekilde kendi ve eşi çok vasıflı kuşum var.Hayvan geceleri yuvalıktan çıkıyor.Yumurtalar soğuyor tabi.Altına bakarsan 9. Yumurta oldu.Bıraksan 19 da olur.Ancak sıfır elde var sıfır.Peki ben yapmadım mı bu ilaç kullanma hadisesini? evet yaptım. Elimde en kaliteli markaların çoook ürünü var. Muhtemelen son kullanma tarihleri dolacak.
6.Sabırsızlık
Elbette yeni aldığımız yada yavrudan büyüttüğümüz kuş bir an önce üresin isteriz.Kim istemez ki…Bu nedenle de yeni kuş alırız direk üretime atarız.Arkadaş bu kuşun karantinasını yaptın mı?İthal geldi binlerce kilometre yoldan.Aç mı tok mu?Kaç gündür yem yemiyor.Zayıfladı mı çöktü mü?Yeni ortamına adapte oldu mu?.Onun 2 aya ihtiyacı vardı sen ne kadar süre verdin.Dedim ya 8-10 ay olmuş sabah tünekte nerede bıraktıysam akşam orada.Belki yolculuktan heder oldu kuş.At eşe bekle üresin diye.
7.Kan takibi
Arkadaşlar yavrularınıza bilezik takın yerli olsun jumbo olsun.Kuşların doğum tarihini ana babasını not edin.Salmaya bırakılan yavrunun ne zaman eşe atılacağını yada hangisinin kardeşi olup olmadığını bu sayede takip ederiz.Yaşı gelmeyen kuşu eşe at niye üremiyor diye hayıflan.Kuşun anne babası dede ebesini belli etmiş iseniz vasıflandırma hizmetinde bir adım önde olursunuz.Demiş ya Yılmaz bey fındıktan ceviz çıkmaz diye.İşte bunu bu şekilde sağlayabiliriz.İnsanda nasıl genotip fenotip hadisesi varsa başka bir canlı olan kuşta da bu var.Bu ne kadar takip edilirse o kadar ; ebat yada renk olarak vasıf yakalanmış olur.Renk çalışacağım demiştim.Başladım da sonuçlarını paylaşırım.
8.Aşırı yüklenme ve durmaksızın üretim mücadelesi
Arkadaşlar dişi ile erkek bir sefer üremeye başlasın aynı kafeste olduğu sürece durmadan eşleşiyorlar malum.Siz hiç 5 yavruya bakmış bir kuşu elinize aldınız mı?Acırsınız kuşa bir deri bir kemik.Kolay değil günlerce yattı kendi gibide yaptı o kadar yavruyu .Yavru ömrünün kalanında annesinin kursağını doldurduğu kadar ,kendisi kendi kursağını doldurabiliyor mudur?Hele birde erkeği bakıcı değilse yavru beslemiyorsa vay haline.Ondan sonra zayıflayan kuş belki kendini toplayamıyor,toplasa eski verimi vermiyor.Arkadaşlar 2 ağızdan sonra dişilerimi dinlendiririm inanın 3. ağız yavruyu alayım mı diye 40 kere düşünüyorum.Durum ne gösterirse 4-6 ay üretimde bıraksam 6 ay kesin dinleniyor.Arkadaşlar bunlar makine değil ve bize tek sezonluk çok sezonluk lazımlar.
9.Doğal habitat oluşturma.
Bildiğimiz gibi kuşlarımız kafes üretimiler yada başka bir tabirle doğadan yakalanma değiller.Ancak her ne kadar kafeste doğsalar da bedensel özellikleri ,içgüdüleri buna tam anlamı ile uygun değil.Doğasında uçmak olan kanatlı bir hayvanın bir göz kafeste yaşamaya mahkum edilmesi aslında bir sorun.Ancak bu ortamda doğan kuş yuvadan düştükten kısa süre sonra bunu kanıksıyor.Kanıksıyor da peki biz bu durumda daha mutlu olsun diye neler yapalım.Öncelikle ilk hedef doğasını taklit etmek olmalı.Peki bunu nasıl sağlayalım.Akla gelen birkaç şey var elbette.Mesela uçmak zorunda olan bu kuşları eşe atana kadar imkanlar el verdiğince salmalarda büyütelim.Bu sayede kuş azda olsa uçabilsin yağlanmasın üretimde sorun çıkarmasın.Tırmanma yada tutunma yeteneği olan kuşlarımıza yatay telli kafeslerde bakalım.Ağaç dallarına konan kuşlarımıza tahta tünek kullanalım.Tünekleri farklı çaplarda olsun ki ayakları tek düze konmaya alışmasın.Sindirimi için gerekli doğadan rahatlıkla bulabileceği kumu eksik etmeyelim.Gaga bakımı yaptıkları gaga taşını bulunduralım.Yoksa kuş kafesin telinden gagasını uzatır.Duvarda gagasını törpüler.Doğada beslendiği şekilde çimlenmiş tohum yedirelim.Yine doğada daldan yediği gibi dal dar asalım kafese.Bu hayvanlar sosyal ve görerek öğrenen hayvanlar.Kalabalık gruplar halinde yaşaması onlara çok şey öğretiyor.Bakınız zamanında mama yedirme konusunda çok uğraşmış çok şeyler öğrenmeye çalışmışımdır.Neler tavsiye edilmedi ve neler denemedim ki.Yok yemiyor ve diyor ki inadım inat.Alın kuşu salmaya bak nasıl yiyor diğerlerinden görerek.Yeni kuş alırsam hemen salmaya atmam 1 hafta karantina uygularım.Bu arada yumurta koyarım.Aynen başıma geleni anlatayım.Yine bu şekilde mamaya ağzını sürmemişler.Neyse karantina bitti.Attım salmaya koydum yumurtayı.Baktılar diğerleri sortiye geçti mamaya doğru ,sürü psikolojisiyle yenilerde dalışa geçtiler.Ya ne oldu dünle bugün arasında bünyende değişen neydi de mamaya saldırdın.Demekki sırrı sürü içinde beslemekteymiş bu işin.
10.Kimyasal kullanımı yerine doğal ürün kullanımı.
Muhabbet kuşlarına yada herhangi bir kuşa kimse doğada vitamin vermiyor.Kuşlar bunları doğal yollarla yediklerinden kazanıyor.Bu şekilde gayet kolay ürüyorlar.Elbette kafes ortamında tüm bu beslendiklerini sunmamız mümkün değil.Ancak maximum çabayı gösterebiliriz.Mesela üresin diye vitamin yerine çimlemiş tohum yedirelim.Bak üreme tetikler dedikler vitaminlere hepsinde E vitamini oranı yüksek.Al sana doğal E vitamini.Yada bu konuda keçi boynuzunun toz halinin mamaya katılması önerilir.Nijer tohumu verirler.Bunu yaparken çok kızıştıracak ve yağlanmasına neden olacak kadar çok vermemeye dikkat edelim.Amino asit enzim protein dengesi için bira mayası yedirelim.Antibiyotik olarak kekik yedirelim.Quiko Med denilen bir ürün var bu konuda örnek verilebilecek .İçini koklarsanız kekik kokuyor oda zaten.Haftada bir suluklarına 1-2 damla elma sirkesi koyalım.Fazla olmamak kaydı ile ıspanak verelim.Havucu özellikle mamadan seçip yiyeni var.Sevmese yemez .Eksik etmeyelim.
Evet arkadaşlar uzunca bir makale oldu. Önceki makalelerimde olduğu gibi okuyucuyu yormadan hikayemsi(basında artık bu şekilde yöntem izlenmeye başladı,kağıttan okuyarak değil de simültane şekilde olurmuş yada yaparmış gibi) şekilde anlatmaya çalıştım. Özetle üretimin sırrı çok kapalı kapılar arkasında gizli değil. Sadece EMEK vermek yeterli. Siz elinizden geleni yapın.Gerisi kuşlara kalmış.Aslında her farklı kuş insana farklı bir şey öğretiyor.Sizde doğuyor sizinle büyüyor yada dünya para verdiğiniz kuş sizdeyken ölüyor.Ancak bu arada size parayla satın alamayacağınız tecrübeler kazandırıyor.
İçinizdeki kuş sevgisinin tükenmemesi (aman bendeki gibi hastalık boyutlarına ulaşmasın)dileği ile verimli üretim sezonları diler,kuşlarınızın tüyü kadar yavrular almanızı temenni ederim.
Saygılarımla,
Gürkan ÖZTÜRK
Jumbo Muhabbet Kuşu Üretimi
Bende sizin gibi bu işin sırrını 1-2 sene aradım neredeyse ,kimlere sormadım.Üye olduğum yabancı forum sitelerinde ne ince nüanslar aradım. Tabi ki bunları ararken de olması gereken asgari müşterekleri öğrenmiş oldum.
Sır dedikya,
Vay efendim şu ilacı al hayvanı dipçik gibi yapar ürer.Bu işin sırrı budur...Nafile ki ne nafile.
İlaç Türkiye'de yok. Amerikadan getirttim.15 dolar ilacın fiyatı hava yolu kargo ile 50 dolar kargo bedeli.
E bu olmadı başka ne sırrı var. Ha o olmadı bak forumlarda şu ilaç var. E nerede var Belçika da.Telefon açtım firmaya İngilizce uğraş dur anlaşacağım diye. Türkiye'de satan yer yok. Bana yollarmısın yok biz sadece distiribitöre yollarız.
Jumbo piyasası ortada damızılıklara ulaşmak çok külfetli.Her üretenin damızlığa ihtiyacı var sonuçta satsan da yerine yenisini koymalısın. E yerine koymak zor. Fiyatlar ortada. Ha yurt içi temin, ha yurt dışı temin olsun bu herkes için geçerli. İki yoldanda da temin ettim.
Kaliteli kuşlarım yok mu çok var. Ancaaaaak öğrendimki sen istersen bir tarafını yırt kuş üremeyecekse üremiyor. Arkadaş alalı 8-10 ay olmuş kuş 2009 bilezikli tünekte olduğun yerden kalkmazmısın bırak üremeyi. Ne ilaçlar ne yöntemler...
Her sabah kafesleri yoklarım sorun var mı diye.Sabah bakarsın en ufak sorun yok akşam gelmişsin kuş tünekte duramıyor.
En baba kuşlarımdan biriydi.Yeşil olmasa güvercin dersin
Bu kuşa eşiyle beraber verdiğim parayla yapabileceklerimi duysanız gülersiniz bana.Ancak kuş sevgisi bir hastalık yapacak bir şey yok.
Neyse uzatmayayım konulara çok sık cevap yazmıyorum.Yazınca da makale gibi oluyor.
Özetle çok okudum çok araştırdım çok şeyler denedim çok kayıplar verdim ve en son bu işin sırrını nasıl çözdüm.
1.İyi damızlık kaliteli üretim ve vasıflı yavru demek.
Alman bilezikli bir kuşum var. Yanına hangi dişiyi atarsam atayım her ağızda lutino yavru veriyor.Kendisi ise petrol yeşili ve hiç lutino dişi atmadım. 2 ağızda bir yeşil yavru veriyor ve 2-3 aylık olmuş yavru 2-3 yaşındaki sayısız kuşumdan vasıflı hale geliyor.Yerli doğum bir başka erkeğim var hangi dişiyle atarsan at 5'de 4 yada 4 de 3 vasıflı yavru veriyor. Demek oluyor ki yerli üretilmiş olsun yabancı üretilmiş olsun kaliteli damızlık kaliteli yavru demek.Mesela bu sezon vasıftan çok renk çalışacağım.Bakalım nelerle karşılaşacağım.
2.Kaliteli beslenme.
Yemleme konusunda kuşları iyi takip etmek gerekiyor.Taze yem kaliteli tahıllar tohumlar çeşitlilik dönem dönem marka ve çeşitlilik değişiklikleri bu konuda diğer bir uygulamamdır.Dönemsel olarak kuşların daha fazla ilgi duyduklarını yemi diyetleri içerisinde miktarca artırırım.Mamalarını kesinlikle gün aşırı veririm.Hani o mama yediremediğim kuşlar nerede, saldırıyorlar adeta.Peki bunu nasıl sağladım.Yılmadan üşenmeden günlerce mamayı ziyan etme pahasına sabahın saat 6 sında uyanarak.Haftada 1 mama yap.Yemeyecekse yemiyor arkadaş.Sıkça yap üşenme kokusuna alışıyor bünyesi kabul ediyor.Mutfakta yumurtayı rendelerken kokuyu duyuyor ciyak ciyak ötüyor.Karnı tok aç fark etmeksizin salmadaki onlarca kuş sortiye geçiyor.Peki bu beraberinde ne getiriyor.Yapılı sağlıklı üremek isteyen kuşlar.Bayram süresince memleketteydim.Kuzenim sadece yem ve sularını verdi.Döndüğümde gözle görünür şekilde kalıplarını kaybettiklerini gördüm.Mamaya tam gaz devam şimdi.Özlemiş keretalar.
3.Hijyen
Arkadaşlar haftada 2 sefer kuşların altlarını değiştiriyorum.Keşke daha fazla yapabilsem.Bu kuşlar gezen uçan sosyal hayvanlar.Kafeste yere de iniyor.Dışkı üzerinde de geziyor.Tırtıklıyor dışkıyı.Hasta bir kuşun dışkısından kaptıkları hastalığın başka kuşlara bulaşması ancak temiz tabanla aza indirgeniyor.Sonra bi tarafımızı yırtıyoruz üresin diye.Kuş hasta nereye üreyecek. Bit parazit mücadelesi gereken başka bir şey. Yuvalıklara piyasadaki muhtelif ürünlerle mutlaka koruyucu önlemler alıyorum. Kesinlikle haftada bir yuvalıkların talaşını değiştiriyorum.Dışkıları alıyorum.Hayvanı 30-35 gün dışkısının üzerinde yatırınca kim bilir neler olur.
4.Gözle tespit elle muayene
Askerde de bu öğretilirdi hatırlar mısınız.Bakın faydasına şimdi.Kafes yada salmanın başına geçerken keyifle izlerken bir taraftan boş durmayın.Poposu kirli ,hareketsiz,sık nefes alan,kuyruğu titreyen bir kuşu gözle tespit ederim.Elle muayenede bir bakmışsınız poposuna 3 günlük dışkı yapışmış.Hayvan perişan. Bir tanesinde o dışkıyı oradan koparttım, kuş saniyesinde bir dışkı yaptı elime papağan olsa bu kadar dışkılamazdı. Şimdi o kuş yavru bakıyor.Muayene etmezsen sonu ölümdü yüksek ihtimalle muayene edersen sonu yavru oldu. Al sana üretimin bir sırrı daha.
5.Bilinçsiz ilaç,vitamin vs kullanımı
Arkadaşlar dedim ya çok ilaç kullandım diye.Anladım ki gerek yok.İlacı üremeleri için değil sağlıklı yaşamaları için kullanalım. Sağlıklı olan kuş ürüyor zaten. Üreme tetikleyici ilaçları kullan kullan zaten aşırı yüklenmeden ötürü kuş tüye giriyor.Arkadaşlar sonra neden üremiyor diye üzülüyoruz.Tüye sokuyoruz hayvanı göz göre göre nasıl üreyecek. Piyasada bu meyanda satılan ilaçlar faydasız demiyorum.Kesinlikle hayvanı etkiliyor ve kaliteli ürünler.Bakın ama nasıl etkiliyor. Örneğin ilaçların çoğunda fertilitiy&singing yazar.Üreme ve şarkı söyleme(ötüm) demek. İlacı alan kuşlar akşama kadar cıyak cıyak susmuyor.E bu kanarya değil ki fazlaca ses çekilsin. Deli gibi bağıra bağıra ötüyor ama üremiyor.Demek kiiii içgüdüsel olarak hazır değilse mücadelen boşa.Yaa bu konuda çok katı değil misin derseniz alın size başka örnek. İlacı dayadın kuşu eşe soktun eşleşti yumurtladı.Arkadaşlar yatmıyor kuş. Elimde şuan o şekilde kendi ve eşi çok vasıflı kuşum var.Hayvan geceleri yuvalıktan çıkıyor.Yumurtalar soğuyor tabi.Altına bakarsan 9. Yumurta oldu.Bıraksan 19 da olur.Ancak sıfır elde var sıfır.Peki ben yapmadım mı bu ilaç kullanma hadisesini? evet yaptım. Elimde en kaliteli markaların çoook ürünü var. Muhtemelen son kullanma tarihleri dolacak.
6.Sabırsızlık
Elbette yeni aldığımız yada yavrudan büyüttüğümüz kuş bir an önce üresin isteriz.Kim istemez ki…Bu nedenle de yeni kuş alırız direk üretime atarız.Arkadaş bu kuşun karantinasını yaptın mı?İthal geldi binlerce kilometre yoldan.Aç mı tok mu?Kaç gündür yem yemiyor.Zayıfladı mı çöktü mü?Yeni ortamına adapte oldu mu?.Onun 2 aya ihtiyacı vardı sen ne kadar süre verdin.Dedim ya 8-10 ay olmuş sabah tünekte nerede bıraktıysam akşam orada.Belki yolculuktan heder oldu kuş.At eşe bekle üresin diye.
7.Kan takibi
Arkadaşlar yavrularınıza bilezik takın yerli olsun jumbo olsun.Kuşların doğum tarihini ana babasını not edin.Salmaya bırakılan yavrunun ne zaman eşe atılacağını yada hangisinin kardeşi olup olmadığını bu sayede takip ederiz.Yaşı gelmeyen kuşu eşe at niye üremiyor diye hayıflan.Kuşun anne babası dede ebesini belli etmiş iseniz vasıflandırma hizmetinde bir adım önde olursunuz.Demiş ya Yılmaz bey fındıktan ceviz çıkmaz diye.İşte bunu bu şekilde sağlayabiliriz.İnsanda nasıl genotip fenotip hadisesi varsa başka bir canlı olan kuşta da bu var.Bu ne kadar takip edilirse o kadar ; ebat yada renk olarak vasıf yakalanmış olur.Renk çalışacağım demiştim.Başladım da sonuçlarını paylaşırım.
8.Aşırı yüklenme ve durmaksızın üretim mücadelesi
Arkadaşlar dişi ile erkek bir sefer üremeye başlasın aynı kafeste olduğu sürece durmadan eşleşiyorlar malum.Siz hiç 5 yavruya bakmış bir kuşu elinize aldınız mı?Acırsınız kuşa bir deri bir kemik.Kolay değil günlerce yattı kendi gibide yaptı o kadar yavruyu .Yavru ömrünün kalanında annesinin kursağını doldurduğu kadar ,kendisi kendi kursağını doldurabiliyor mudur?Hele birde erkeği bakıcı değilse yavru beslemiyorsa vay haline.Ondan sonra zayıflayan kuş belki kendini toplayamıyor,toplasa eski verimi vermiyor.Arkadaşlar 2 ağızdan sonra dişilerimi dinlendiririm inanın 3. ağız yavruyu alayım mı diye 40 kere düşünüyorum.Durum ne gösterirse 4-6 ay üretimde bıraksam 6 ay kesin dinleniyor.Arkadaşlar bunlar makine değil ve bize tek sezonluk çok sezonluk lazımlar.
9.Doğal habitat oluşturma.
Bildiğimiz gibi kuşlarımız kafes üretimiler yada başka bir tabirle doğadan yakalanma değiller.Ancak her ne kadar kafeste doğsalar da bedensel özellikleri ,içgüdüleri buna tam anlamı ile uygun değil.Doğasında uçmak olan kanatlı bir hayvanın bir göz kafeste yaşamaya mahkum edilmesi aslında bir sorun.Ancak bu ortamda doğan kuş yuvadan düştükten kısa süre sonra bunu kanıksıyor.Kanıksıyor da peki biz bu durumda daha mutlu olsun diye neler yapalım.Öncelikle ilk hedef doğasını taklit etmek olmalı.Peki bunu nasıl sağlayalım.Akla gelen birkaç şey var elbette.Mesela uçmak zorunda olan bu kuşları eşe atana kadar imkanlar el verdiğince salmalarda büyütelim.Bu sayede kuş azda olsa uçabilsin yağlanmasın üretimde sorun çıkarmasın.Tırmanma yada tutunma yeteneği olan kuşlarımıza yatay telli kafeslerde bakalım.Ağaç dallarına konan kuşlarımıza tahta tünek kullanalım.Tünekleri farklı çaplarda olsun ki ayakları tek düze konmaya alışmasın.Sindirimi için gerekli doğadan rahatlıkla bulabileceği kumu eksik etmeyelim.Gaga bakımı yaptıkları gaga taşını bulunduralım.Yoksa kuş kafesin telinden gagasını uzatır.Duvarda gagasını törpüler.Doğada beslendiği şekilde çimlenmiş tohum yedirelim.Yine doğada daldan yediği gibi dal dar asalım kafese.Bu hayvanlar sosyal ve görerek öğrenen hayvanlar.Kalabalık gruplar halinde yaşaması onlara çok şey öğretiyor.Bakınız zamanında mama yedirme konusunda çok uğraşmış çok şeyler öğrenmeye çalışmışımdır.Neler tavsiye edilmedi ve neler denemedim ki.Yok yemiyor ve diyor ki inadım inat.Alın kuşu salmaya bak nasıl yiyor diğerlerinden görerek.Yeni kuş alırsam hemen salmaya atmam 1 hafta karantina uygularım.Bu arada yumurta koyarım.Aynen başıma geleni anlatayım.Yine bu şekilde mamaya ağzını sürmemişler.Neyse karantina bitti.Attım salmaya koydum yumurtayı.Baktılar diğerleri sortiye geçti mamaya doğru ,sürü psikolojisiyle yenilerde dalışa geçtiler.Ya ne oldu dünle bugün arasında bünyende değişen neydi de mamaya saldırdın.Demekki sırrı sürü içinde beslemekteymiş bu işin.
10.Kimyasal kullanımı yerine doğal ürün kullanımı.
Muhabbet kuşlarına yada herhangi bir kuşa kimse doğada vitamin vermiyor.Kuşlar bunları doğal yollarla yediklerinden kazanıyor.Bu şekilde gayet kolay ürüyorlar.Elbette kafes ortamında tüm bu beslendiklerini sunmamız mümkün değil.Ancak maximum çabayı gösterebiliriz.Mesela üresin diye vitamin yerine çimlemiş tohum yedirelim.Bak üreme tetikler dedikler vitaminlere hepsinde E vitamini oranı yüksek.Al sana doğal E vitamini.Yada bu konuda keçi boynuzunun toz halinin mamaya katılması önerilir.Nijer tohumu verirler.Bunu yaparken çok kızıştıracak ve yağlanmasına neden olacak kadar çok vermemeye dikkat edelim.Amino asit enzim protein dengesi için bira mayası yedirelim.Antibiyotik olarak kekik yedirelim.Quiko Med denilen bir ürün var bu konuda örnek verilebilecek .İçini koklarsanız kekik kokuyor oda zaten.Haftada bir suluklarına 1-2 damla elma sirkesi koyalım.Fazla olmamak kaydı ile ıspanak verelim.Havucu özellikle mamadan seçip yiyeni var.Sevmese yemez .Eksik etmeyelim.
Evet arkadaşlar uzunca bir makale oldu. Önceki makalelerimde olduğu gibi okuyucuyu yormadan hikayemsi(basında artık bu şekilde yöntem izlenmeye başladı,kağıttan okuyarak değil de simültane şekilde olurmuş yada yaparmış gibi) şekilde anlatmaya çalıştım. Özetle üretimin sırrı çok kapalı kapılar arkasında gizli değil. Sadece EMEK vermek yeterli. Siz elinizden geleni yapın.Gerisi kuşlara kalmış.Aslında her farklı kuş insana farklı bir şey öğretiyor.Sizde doğuyor sizinle büyüyor yada dünya para verdiğiniz kuş sizdeyken ölüyor.Ancak bu arada size parayla satın alamayacağınız tecrübeler kazandırıyor.
İçinizdeki kuş sevgisinin tükenmemesi (aman bendeki gibi hastalık boyutlarına ulaşmasın)dileği ile verimli üretim sezonları diler,kuşlarınızın tüyü kadar yavrular almanızı temenni ederim.
Saygılarımla,
Gürkan ÖZTÜRK