Kuşlarda Cerenin Aşırı Büyümesi (hipertrofi)
Hipertrofi, pek bilinmeyen ancak sorun olabilecek, genelde dişi kuşlarda gözlemlenen bir rahatsızlıktır. Teşhisi zor ancak cerede ki genel şişme ya da farklı büyüme durumları bu sorunu tespit etmemize olanak sağlayacaktır. En nihai sonucu veteriner vereceğinden, bu tip bir sorun gözlemleniyorsa mutlaka danışılmalıdır.Cere Neden Büyür?
Genelde basit bir ifadeyle sadece cinsiyet belirleme için kullandığımız cereler, aslında daha fazla şey bizlere anlatabiliyor. Örneğin, hormonal sorunlar, aşırı östrojen üretimi, yetersiz beslenme durumları, hatta genel sağlık halini de zaman zaman yansıtabilmektedir.Özellikle yaşlı dişi kuşlarda gözlemlenen bu cere büyüme sorunu, kızışma belirtisi diye es geçilse de aslında hipertrofi olabilir.
Özellikle (yaşlı) dişi muhabbet kuşlarında, hormonal değişiklikler - özellikle aşırı östrojen üretimi - veya yetersiz beslenme durumları, genellikle daha koyu bir cere rengi değişikliğinin de eşlik ettiği aşırı büyüyen cere oluşumuna yol açar. Cerenin büyüme nedeni keratinin, depolanması ve böylece yükselen, boynuzumsu yapıların oluşması durumudur. Bir çok katmandan oluşarak farklı şekillerde görülebilir. Cere büyümesinin iki nedeni var. Bunlar;
- Akar sorunları
- Hipertrofi
Hipertrofi Nasıl Tedavi Edilir?
Deneyimli bir veteriner, keratini çıkaracak ve burnu temizleyecektir. Daha sonra bu büyümeyi morina karaciğeri yağı, retinol yani A vitamini içeren kremler veya basit bir zeytinyağı ile hafif baskılarla ovalayıp tamamen erimesine katkı sağlamanız gerekiyor. Bir süre sonra kendiliğinden küçülecek ya da düşecektir. Süreci veterinerle götürmek gerektiğinden, küçüldüğüne emin olduktan sonra tekrar bir muayene gerekebilir. Kiminizin aklına bu kısımda ki yöntem yağlanan kuşlarda da işe yarar mı gibi bir soru işareti oluşmuş olabilir. Bölgesel yağlanma sorunu olan kuşlar için de kullanılabilecek yöntemlerden bir tanesidir.
Çok iyi seyreltilmiş Salisilik asit çözeltisi de bu süreçte olumlu olabilir ancak böylesi güçlü bir aktif madde ile dikkatli olunması gerekir. Gözlere veya burun deliklerine girmemelidir, bu yüzden salisilik asiti şu aşamada önermemiz mümkün değil.
Süreçte tedavi edilen cerenin, hafif ağrılı ve hassas kısmı bir süre A vitamini kremleri/merhemleri ile iyileştirilmelidir.
Sadece Cere Rengi Farklı Değişirse Ne Yapılmalı?
Başta belirttiğim gibi cere renginin değişme sebepleri vardır. Bir hastalık durumu ise mutlaka kontrol altına alınması gerekiyor. Testis tümörleri veya yumurtalık tümörleri gibi cere renginin değişmesine neden olabilecek sorunlar vardır.Erkek bir kuşta kahverengi cere, buruşmuş bir cere değişikliği, bir tümörü -çoğu zaman bir testis tümörünü işaret eder- ve aynı zamanda hormonal bir değişikliği yansıtabilir.
Görselde ki kuş erkek ve üstteki nedenlerden birinden mustarip muhtemelen
Erkek bir kuşun dişi gibi bir cereye sahip olmasına bir örnek daha.
Bazen sarımsı, yeşilimsi bir görünüm de olabilmektedir. Bu daha çok hormonal durumlarla ilişkilendirilir.
Cerenin rengi değiştiğinde arkasında her zaman bir hastalık veya sorun aranmaz. Bu genelde dişiler için normaldir, tüm yıl boyunca aynı hormon durumuna sahip değildirler, dolayısıyla cerenin rengi de değişir (buz maviden-koyu kahveye).
Orta koyu kahverengi, hafif kırışık görünümlü bir cere, dişi kuşun kuluçka evresine hazır olduğunu ya da o evrede olduğunu yansıtabilir. Bazı durumlarda buz mavisi cereye sahip bir dişi de üreme evresinde olabilir. Her kahverengi gagalı dişi, üreme evresinde tezine ters bir durumdur. 8. küçük cere görselinde ki kabartılı durum hipertrofidir.
Bazen cere yardımıyla, bazı ara dönem kuşların yaş tahmini de yapılabilmektedir. Örneğin ilk 6 aya kadar olan evre.
Son düzenleme: