Kuşlar Dengesini Nasıl Sağlar
Bu konuyla ilgili tam 4 yıl araştırma yapan bir bilim insanı olan Prof. Reinhold Necker diyor ki “Bu yarım daire kanalları bir terazi gibi işliyor. Kuşun vücudu nasıl hareket ederse bu sıvı ya o kanala ya da diğer kanala gidiyor”. Burda bahsettiği sıvı omurilik sıvısıdır. Vücudumuzda her yerde olduğu gibi bu noktada da sinirler görev yapıyor. Dengenin bozuluduğunu belirten loplar da sinir hücreleri sinyali bacak ve beyinciğe gönderiyor. Necker, “Kaslar hareketi öyle iyi düzenliyor ki kuşlar dengelerini mükemmel sağlıyor” diyor.
Aynı zamanda kuşlar da eğer bu sıvı olmasaydı en ufak bir şey de dengeleri kaybolurdu. En ufak bir rüzgar da bile düşebilirlerdi. Bu da ciddi hasarlar oluşmasına sebep olurdu.
Peki bu mükemmel dengelerinin tek sağlayıcısı omurga sıvıları mı? Hayır. Aynı zaman da iç kulakları da dengeyi sağlar.
Kuşlar Neden Denge Kaybeder?
Aslında buna bir çok sebep sayabiliriz. Neden derseniz internette araştırdığınızda yalan yanlış bir çok makale bulunuyor. Ben size kaynağın doğruluğundan emin olduklarımı paylaşacağım. Kısa özet şeklinde ayarladım işin temelinde bu 3 durum var aslında:
-Travmalar,
-Nörolojik hastalıklar,
-Şiddetli çarpma, düşme gibi kazalar.
Size sadece 3 madde az gelmiş olabilir. Ancak ayrıntılı bilgileriyle yazarsam inanın 3 konudan fazla yer kaplar. O yüzden yüzeysel ama daha açıklayıcı ve kısaltılmış yani ayrıntılı özete çevirdim.
Ataksi Hastalığı (kuşlarda denge kaybına neden olan tek hastalık olarak biliniyor)
Kuşlarda fazla denk gelinmeyen ancak gelindiğin de de sinsice ilerleyen bir hastalıktır. Peki bu ataksi nedir?
Ataksi sinir sistemi ve kas-iskelet sisteminde sorunlara neden olabilir. Sinir sistemi içinde genellikle omurilik, beyin veya iç kulağa zarar verir. Bu hasar, beynin kuşun vücudunun, başının ve uzuvlarının fiziksel konumunu algılayamamasına neden olur. Ayrıca beynin harektelirini kontrol etmesini engeller. Kas-iskelet sistemi hasar gördüğünde, kasların kendileri beynin gönderdiği sinyallere uygun şekilde cevap veremeyeceği için kuşunuz haraketlerini kontrol edemeyecektir.
ATAKSİ BELİRTİLERİ
Bu yazdıklarımı fark ederseniz hemen veterinerinize başvurmalısınız. Aksi takdirde ilerlediğin de fark edemezseniz ciddi sonuçlar doğurabilir.
ATAKSİ TEDAVİSİ
Teşhis konulduktan sonra, veterineriniz muhtemelen tedavileri sırasında kuşunuz için hastaneye yatmayı önerecektir. Bu, hasta olduklarında kuşunuza destekleyici bakım sağlamak için yapılır.
Hastanede yatarken, kuşunuz intravenöz sıvılar ve enjekte edilebilir ilaçlar alacaktır. Bazı durumlarda, hastalığının ciddiyetine bağlı olarak, kuşunuzun susuz kalmasını önlemek için deri altı sıvılara da ihtiyacı olabilir. Deri altı sıvılar damar içine değil deri altına enjekte edilir.
Kuşunuza, tespit edilen altta yatan hastalığın türüne bağlı olarak antibiyotik ve / veya antifungal ilaçlar verilecektir. Veteriner hekiminiz kuşunuzda ağır metal toksisitesi tespit ederse, kenetleme ajanı olan ilaçlar verilebilir.
İyileşmeyi ve sağlıklı bir bağışıklık sistemini teşvik etmek için ekstra vitamin ve mineraller de dahil olmak üzere beslenme desteği sağlanacaktır. Kuşunuz ayrıca vücut ısısını düzenlemek ve daha rahat tutmak için bir ısınma odasında tutulacaktır.
ATAKSİ İYİLEŞMESİ
Kuşunuza ataksik teşhisi konduğunda, bu genellikle ciddi bir hastalığın ilk belirtilerinden biridir. Veterinerinizi görmeye gelene kadar ataksi belirtileri gösterdiğini fark ederseniz, kuşunuzla önlem alın. Kuşunuzu sakin ve sessiz bir ortamda tutmalı, tünek ve salıncakları kaldırmalı, sığ tabaklara kuşunuzun yakınına yiyecek ve su koymalısınız.
Altta yatan nedenin teşhisine bağlı olarak, kuşunuzun prognozu değişecektir. Veteriner hekiminiz hastalığı teşhis edip tedaviye başladıktan sonra, size kuşunuz için daha doğru bir prognoz verebilir.
Nörolojik Hastalıklar
Aslında tamamen denge ile ilgili değildir bu hastalıklar. Daha çok kuşlarda kendini kontrol edememe ve sinirlerin hasar görmesi sonucu beyinin istediği komutu yerine getirememesidir. Örneğin ayakta durmak istediğinizi varsayın. Ancak ayaklarınızın sinirlerinde problem var. Gerçekleştiremezsiniz değil mi? Bunun aynısının beyinin başına geliyor. Beyinin herhangi bir bölümünde problem olduğunda komutu gerçekleştiremiyor.
Örneğin tümör gibi hastalıklarda bu durum görülebilir örnek vermek gerekirse.
Çarpma düşme sarsıntı durumları
Maalesef en yaygın olan durum bu. Kuşlarımız aniden bir yere düştüklerinde veya çarptıklarında iç kanama, ayak incinmesi gibi şeyler yaşayarak denge duramayabilirler. Erken teşhis ve tedavide bu durum kolayca çözülebilir. Basit anlaşılabilir ayak incinmesi ancak iç kanama gibi durumları anlayamıyacağımız için mutlaka bu tarz kazalardan sonra veteriner hekime gidilmesi gerekir. Özellikle halsizlik görüyorsanız.
Önemli Dip Not, konuda ki bilgilerin çoğunluğu bana aittir. Bana ait olmayan kısımı ise yabancı bir kaynaktan çevirerek dilimize uyarladım. Konuda bilgi kıtlığı yaşanıyor maalesef. Bu nedenle ayrıntılı yapapmadım.
Bu konuyla ilgili tam 4 yıl araştırma yapan bir bilim insanı olan Prof. Reinhold Necker diyor ki “Bu yarım daire kanalları bir terazi gibi işliyor. Kuşun vücudu nasıl hareket ederse bu sıvı ya o kanala ya da diğer kanala gidiyor”. Burda bahsettiği sıvı omurilik sıvısıdır. Vücudumuzda her yerde olduğu gibi bu noktada da sinirler görev yapıyor. Dengenin bozuluduğunu belirten loplar da sinir hücreleri sinyali bacak ve beyinciğe gönderiyor. Necker, “Kaslar hareketi öyle iyi düzenliyor ki kuşlar dengelerini mükemmel sağlıyor” diyor.
Aynı zamanda kuşlar da eğer bu sıvı olmasaydı en ufak bir şey de dengeleri kaybolurdu. En ufak bir rüzgar da bile düşebilirlerdi. Bu da ciddi hasarlar oluşmasına sebep olurdu.
Peki bu mükemmel dengelerinin tek sağlayıcısı omurga sıvıları mı? Hayır. Aynı zaman da iç kulakları da dengeyi sağlar.
Kuşlar Neden Denge Kaybeder?
Aslında buna bir çok sebep sayabiliriz. Neden derseniz internette araştırdığınızda yalan yanlış bir çok makale bulunuyor. Ben size kaynağın doğruluğundan emin olduklarımı paylaşacağım. Kısa özet şeklinde ayarladım işin temelinde bu 3 durum var aslında:
-Travmalar,
-Nörolojik hastalıklar,
-Şiddetli çarpma, düşme gibi kazalar.
Size sadece 3 madde az gelmiş olabilir. Ancak ayrıntılı bilgileriyle yazarsam inanın 3 konudan fazla yer kaplar. O yüzden yüzeysel ama daha açıklayıcı ve kısaltılmış yani ayrıntılı özete çevirdim.
Ataksi Hastalığı (kuşlarda denge kaybına neden olan tek hastalık olarak biliniyor)
Kuşlarda fazla denk gelinmeyen ancak gelindiğin de de sinsice ilerleyen bir hastalıktır. Peki bu ataksi nedir?
Ataksi sinir sistemi ve kas-iskelet sisteminde sorunlara neden olabilir. Sinir sistemi içinde genellikle omurilik, beyin veya iç kulağa zarar verir. Bu hasar, beynin kuşun vücudunun, başının ve uzuvlarının fiziksel konumunu algılayamamasına neden olur. Ayrıca beynin harektelirini kontrol etmesini engeller. Kas-iskelet sistemi hasar gördüğünde, kasların kendileri beynin gönderdiği sinyallere uygun şekilde cevap veremeyeceği için kuşunuz haraketlerini kontrol edemeyecektir.
ATAKSİ BELİRTİLERİ
Bu yazdıklarımı fark ederseniz hemen veterinerinize başvurmalısınız. Aksi takdirde ilerlediğin de fark edemezseniz ciddi sonuçlar doğurabilir.
- Denge için geniş açılmış bacaklar ile ayakta durma,
- Ayakta kalmak için kafese veya diğer nesnelere asmak için gagalarını kullanmak,
- Başlarının, kanatlarının veya bacaklarının koordine edilmemiş hareketleri,
- Uyuşukluk veya aşırı uyku hali,
- Tüneğinden düşerek,
- Boynunu germek ve nefes almak için öne eğilmek, ağızdan nefes almak, her nefeste yanaklarını şişirmek veya her nefeste kuyruğunu sallamak dahil olmak üzere nefes almada güçlük.
ATAKSİ TEDAVİSİ
Teşhis konulduktan sonra, veterineriniz muhtemelen tedavileri sırasında kuşunuz için hastaneye yatmayı önerecektir. Bu, hasta olduklarında kuşunuza destekleyici bakım sağlamak için yapılır.
Hastanede yatarken, kuşunuz intravenöz sıvılar ve enjekte edilebilir ilaçlar alacaktır. Bazı durumlarda, hastalığının ciddiyetine bağlı olarak, kuşunuzun susuz kalmasını önlemek için deri altı sıvılara da ihtiyacı olabilir. Deri altı sıvılar damar içine değil deri altına enjekte edilir.
Kuşunuza, tespit edilen altta yatan hastalığın türüne bağlı olarak antibiyotik ve / veya antifungal ilaçlar verilecektir. Veteriner hekiminiz kuşunuzda ağır metal toksisitesi tespit ederse, kenetleme ajanı olan ilaçlar verilebilir.
İyileşmeyi ve sağlıklı bir bağışıklık sistemini teşvik etmek için ekstra vitamin ve mineraller de dahil olmak üzere beslenme desteği sağlanacaktır. Kuşunuz ayrıca vücut ısısını düzenlemek ve daha rahat tutmak için bir ısınma odasında tutulacaktır.
ATAKSİ İYİLEŞMESİ
Kuşunuza ataksik teşhisi konduğunda, bu genellikle ciddi bir hastalığın ilk belirtilerinden biridir. Veterinerinizi görmeye gelene kadar ataksi belirtileri gösterdiğini fark ederseniz, kuşunuzla önlem alın. Kuşunuzu sakin ve sessiz bir ortamda tutmalı, tünek ve salıncakları kaldırmalı, sığ tabaklara kuşunuzun yakınına yiyecek ve su koymalısınız.
Altta yatan nedenin teşhisine bağlı olarak, kuşunuzun prognozu değişecektir. Veteriner hekiminiz hastalığı teşhis edip tedaviye başladıktan sonra, size kuşunuz için daha doğru bir prognoz verebilir.
Nörolojik Hastalıklar
Aslında tamamen denge ile ilgili değildir bu hastalıklar. Daha çok kuşlarda kendini kontrol edememe ve sinirlerin hasar görmesi sonucu beyinin istediği komutu yerine getirememesidir. Örneğin ayakta durmak istediğinizi varsayın. Ancak ayaklarınızın sinirlerinde problem var. Gerçekleştiremezsiniz değil mi? Bunun aynısının beyinin başına geliyor. Beyinin herhangi bir bölümünde problem olduğunda komutu gerçekleştiremiyor.
Örneğin tümör gibi hastalıklarda bu durum görülebilir örnek vermek gerekirse.
Çarpma düşme sarsıntı durumları
Maalesef en yaygın olan durum bu. Kuşlarımız aniden bir yere düştüklerinde veya çarptıklarında iç kanama, ayak incinmesi gibi şeyler yaşayarak denge duramayabilirler. Erken teşhis ve tedavide bu durum kolayca çözülebilir. Basit anlaşılabilir ayak incinmesi ancak iç kanama gibi durumları anlayamıyacağımız için mutlaka bu tarz kazalardan sonra veteriner hekime gidilmesi gerekir. Özellikle halsizlik görüyorsanız.
Önemli Dip Not, konuda ki bilgilerin çoğunluğu bana aittir. Bana ait olmayan kısımı ise yabancı bir kaynaktan çevirerek dilimize uyarladım. Konuda bilgi kıtlığı yaşanıyor maalesef. Bu nedenle ayrıntılı yapapmadım.