Yağ asitleri vücuttaki katı veya sıvı halde bulunan yağların yapı taşlarıdır. Kuşlar dahil tüm hayvanların yağ asitlerine ihtiyacı vardır. Son araştırmalar, kuşların beslenme diyetlerindeki dengeli omega 3 ve 6 yağ asitlerinin tüm vücut fonksiyonları için faydalı olduğunu göstermiştir. Bu omega yağ asitleri vücutta doğru oranda ve dengeli şekilde bulunduklarında, bağışıklık sistemine ve vücudun hastalıklara karşı savaşma mekanizmasına yardımcı olurlar.
İnsanlarda yapılan araştırmalarda bile omega 3 ve 6 yağ asitlerinin kolon kanserine yakalanma riskini azalttığı gözlemlenmiştir. Bu yağ asitlerinin kuşlarda da eklemleri sağlıklı tutmaya yardımcı olduğu ve kediler, köpekler gibi hayvanlarda osteoartriti (halk arasında kireçlenme) ve diğer birçok eklem hastalığından ve kırık-çıkık gibi vakalarda hastalık veya kazadan kaynaklı ağrıyı azalttığı gözlemlenmiştir. Omega yağ asitlerinin ayrıca kuşlarda kronik böbrek sorunları ve karaciğer hastalığı dahil birçok hastalık durumunda faydalı olduğu bilgisi son yapılan araştırmalarda ortaya konulmuştur. Sadece papağan türlerinde değil bütün kümes hayvanlarında omega 3 ve 6 yağ asitlerinin vücuda olan faydası tartışılmazdır ve hala da gün geçtikçe yeni araştırmalar yapılmakta olup yeni faydaları gün yüzüne çıkarılmaktadır.
OMEGA 3 VE 6 YAĞ ASİTLERİ HAKKINDA
En temel iki yağ asidi, omega 3 ve omega 6’dır. İsimlerdeki sayılar, molekülün yapısındaki ilk çift bağın üçüncü mü yoksa altıncı konumda mı oluştuğunu ifade eder.
İnsan diyetindeki omega 3 kaynaklarına, balık ve ceviz örnek verilebilir. İnsan diyetlerindeki omega 6 kaynaklarına ise yumurta, tavuk, tahıllar, bitkisel yağlar ve unlu mamuller örnek verilebilir. Omega 3 yağ asitlerinin çok fazla tüketilmesi ya da tersi olarak omega 6’nın çok tüketilmesi yağ asitlerinden birine ihtiyaç duyulmamasını sağlamaz. Bu yağ asitleri, birbirlerinin yerine geçemedikleri için canlılar, ikisine de ayrı ayrı ihtiyaç duyarlar. İkisi de vücut sağlığı için gereklidir ve optimum sağlık için her ikisinin de uygun dengede tüketilmesi gerekir.
Bu iki yağ asidi ailesi arasındaki denge önemlidir. Çünkü vücutta Omega 3’ten daha yüksek seviyelerde bulunan omega 6 yağ asidinin vücutta bulunan iltihap, kırık gibi olayların iyileşmesini yavaşlattığı gözlenmiştir.
Bu olayın tersi olarak vücuttaki omega 3’ün omega 6’dan yüksek olması durumunda da vücutta anti-enflamatuar yani iltihap ve yaraları daha hızlı iyileştirecek bir etkinin görüldüğü gözlenmiştir. Bu büyük olasılıkla proinflamatuar prostaglandinlere, lökotriyenlere ve tromboksanlara öncü olarak hareket eden omega 6 serisinin sonucudur. Bu ürünler, iltihaplanma sürecinin bir sonucu olarak üretilir. Bu ürünler üretildikten sonra, iltihaplanma sürecini devam ettiren bir dizi olay oluştururlar. Omega yağ asitleri dengede olduğunda, bu iltihaplanma silsilesi azalır. Bu da bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasına ve organların normal çalışmasına yardımcı olur.
Omega yağ asitlerinin bulunduğu yiyecekler kolayca küflenebilir, bu durumda da yağ asitleri yok olur. Küflenmenin dışında ısı da yiyeceklerin içinde veya yağların içinde bulunan yağ asitlerini onları yok edebilir ya da etkisini azaltabilir. Bu nedenle omega yağ asitlerinden daha fazla faydalanılmak isteniyorsa besinlerin soğuk muhafaza edilmesi ve mümkünse pişirilmeden yenmesi gerekir. Eğer pişirilmesi gerekiyorsa da buharda pişirme yöntemi idealdir. Diğer pişirme yöntemlerine göre daha az besin değeri kaybeder. Omega 3 kaynağı yiyeceklere örnek verilecek olursa: keten tohumu, ceviz ve diğer kuruyemişler örnek verilebilir. Kuşlarımız için kanola (rapiska) tohumu da iyi bir Omega 3 kaynağıdır.
Omega 6’sı yüksek besinlere ise ayçekirdeği (tartışmalı), mısır ve tahıllar örnek verilebilir.
OMEGA 3 İÇEREN BESİNLER:
Ufak bir parça buharda pişirilmiş somon, sardalya, ton balığı gibi balıklar
Yumurta
Keten Tohumu
Chia Tohumu
Ceviz
Fındık
Badem
Ispanak
Semizotu
OMEGA 6 İÇEREN BESİNLER:
Yulaf
Kaju
Tavuk
Aspir çekirdeği
NOT: Yukarıdaki listedeki çoğu besin hem Omega 3 hem de Omega 6 içermektedir. Kategorilendirmesi hangi yağ asidinin daha fazla oranda bulunduğuna göre yapılmıştır.
OMEGA 3’ÜN KUŞLARDA ATEROSKLEROZ ÜSTÜNDEKİ ETKİSİ
Ateroskleroz veya ana damarların sertleşmesi, kafes kuşlarında oldukça yaygındır. Evcil kuşlarda ateroskleroz gelişimi ile bağlantılı olan faktörler arasında yağ veya kolesterol açısından yüksek uzun süreli diyetler ve egzersiz eksikliği yer alır. Özellikle omega-3 yağ asitleri, kan damarları içindeki iltihaplanmayı inhibe ederek, plak oluşumunu azaltarak ve diğer yollarla damarları koruyarak aterosklerozun önlenmesinde önemli bir rol oynarlar.
NOT: Yabancı bir yazıdan çevirilmiş ve düzenlenmiştir.
İnsanlarda yapılan araştırmalarda bile omega 3 ve 6 yağ asitlerinin kolon kanserine yakalanma riskini azalttığı gözlemlenmiştir. Bu yağ asitlerinin kuşlarda da eklemleri sağlıklı tutmaya yardımcı olduğu ve kediler, köpekler gibi hayvanlarda osteoartriti (halk arasında kireçlenme) ve diğer birçok eklem hastalığından ve kırık-çıkık gibi vakalarda hastalık veya kazadan kaynaklı ağrıyı azalttığı gözlemlenmiştir. Omega yağ asitlerinin ayrıca kuşlarda kronik böbrek sorunları ve karaciğer hastalığı dahil birçok hastalık durumunda faydalı olduğu bilgisi son yapılan araştırmalarda ortaya konulmuştur. Sadece papağan türlerinde değil bütün kümes hayvanlarında omega 3 ve 6 yağ asitlerinin vücuda olan faydası tartışılmazdır ve hala da gün geçtikçe yeni araştırmalar yapılmakta olup yeni faydaları gün yüzüne çıkarılmaktadır.
OMEGA 3 VE 6 YAĞ ASİTLERİ HAKKINDA
En temel iki yağ asidi, omega 3 ve omega 6’dır. İsimlerdeki sayılar, molekülün yapısındaki ilk çift bağın üçüncü mü yoksa altıncı konumda mı oluştuğunu ifade eder.
İnsan diyetindeki omega 3 kaynaklarına, balık ve ceviz örnek verilebilir. İnsan diyetlerindeki omega 6 kaynaklarına ise yumurta, tavuk, tahıllar, bitkisel yağlar ve unlu mamuller örnek verilebilir. Omega 3 yağ asitlerinin çok fazla tüketilmesi ya da tersi olarak omega 6’nın çok tüketilmesi yağ asitlerinden birine ihtiyaç duyulmamasını sağlamaz. Bu yağ asitleri, birbirlerinin yerine geçemedikleri için canlılar, ikisine de ayrı ayrı ihtiyaç duyarlar. İkisi de vücut sağlığı için gereklidir ve optimum sağlık için her ikisinin de uygun dengede tüketilmesi gerekir.
Bu iki yağ asidi ailesi arasındaki denge önemlidir. Çünkü vücutta Omega 3’ten daha yüksek seviyelerde bulunan omega 6 yağ asidinin vücutta bulunan iltihap, kırık gibi olayların iyileşmesini yavaşlattığı gözlenmiştir.
Bu olayın tersi olarak vücuttaki omega 3’ün omega 6’dan yüksek olması durumunda da vücutta anti-enflamatuar yani iltihap ve yaraları daha hızlı iyileştirecek bir etkinin görüldüğü gözlenmiştir. Bu büyük olasılıkla proinflamatuar prostaglandinlere, lökotriyenlere ve tromboksanlara öncü olarak hareket eden omega 6 serisinin sonucudur. Bu ürünler, iltihaplanma sürecinin bir sonucu olarak üretilir. Bu ürünler üretildikten sonra, iltihaplanma sürecini devam ettiren bir dizi olay oluştururlar. Omega yağ asitleri dengede olduğunda, bu iltihaplanma silsilesi azalır. Bu da bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasına ve organların normal çalışmasına yardımcı olur.
Omega yağ asitlerinin bulunduğu yiyecekler kolayca küflenebilir, bu durumda da yağ asitleri yok olur. Küflenmenin dışında ısı da yiyeceklerin içinde veya yağların içinde bulunan yağ asitlerini onları yok edebilir ya da etkisini azaltabilir. Bu nedenle omega yağ asitlerinden daha fazla faydalanılmak isteniyorsa besinlerin soğuk muhafaza edilmesi ve mümkünse pişirilmeden yenmesi gerekir. Eğer pişirilmesi gerekiyorsa da buharda pişirme yöntemi idealdir. Diğer pişirme yöntemlerine göre daha az besin değeri kaybeder. Omega 3 kaynağı yiyeceklere örnek verilecek olursa: keten tohumu, ceviz ve diğer kuruyemişler örnek verilebilir. Kuşlarımız için kanola (rapiska) tohumu da iyi bir Omega 3 kaynağıdır.
Omega 6’sı yüksek besinlere ise ayçekirdeği (tartışmalı), mısır ve tahıllar örnek verilebilir.
OMEGA 3 İÇEREN BESİNLER:
Ufak bir parça buharda pişirilmiş somon, sardalya, ton balığı gibi balıklar
Yumurta
Keten Tohumu
Chia Tohumu
Ceviz
Fındık
Badem
Ispanak
Semizotu
OMEGA 6 İÇEREN BESİNLER:
Yulaf
Kaju
Tavuk
Aspir çekirdeği
NOT: Yukarıdaki listedeki çoğu besin hem Omega 3 hem de Omega 6 içermektedir. Kategorilendirmesi hangi yağ asidinin daha fazla oranda bulunduğuna göre yapılmıştır.
OMEGA 3’ÜN KUŞLARDA ATEROSKLEROZ ÜSTÜNDEKİ ETKİSİ
Ateroskleroz veya ana damarların sertleşmesi, kafes kuşlarında oldukça yaygındır. Evcil kuşlarda ateroskleroz gelişimi ile bağlantılı olan faktörler arasında yağ veya kolesterol açısından yüksek uzun süreli diyetler ve egzersiz eksikliği yer alır. Özellikle omega-3 yağ asitleri, kan damarları içindeki iltihaplanmayı inhibe ederek, plak oluşumunu azaltarak ve diğer yollarla damarları koruyarak aterosklerozun önlenmesinde önemli bir rol oynarlar.
NOT: Yabancı bir yazıdan çevirilmiş ve düzenlenmiştir.
