Kuşlarda Stres Belirtileri
Kuşlar Neden Stres Olurlar?
İnsanlar gibi, kuşlar da bir dizi farklı nedenden dolayı stres yaşayabilir. Kuşlar alışkanlıklarını kolay bozabilen canlılar değillerdir. Herhangi bir değişiklik bize masum görünse de onlar için büyük bir durum olabilir.Ortamdaki değişiklikler, yeni bir eve taşınma, yeni insanların teması, diğer evcil hayvanlar, dış sesler, ışık süzmeleri, hatta duvar boya rengi veya basit bir yer değişikliği strese neden olabilir. Bir teorimde fark ettiniz mi bilmem, biz stresliyken onlara yaklaştığımızda daha yumuşak huylu tavırlar sergilerler. Bir şekilde duyguları sezimleme dürtüleri olduğunu düşünüyorum. Ek olarak en önemli stres nedenlerinden bir tanesi de uyku sorunları ve yanlızlık!
Hocam Stres Belirtileri Nasıl Oluyor?
Kuşlar stresi çeşitli şekillerde gösterebilirler. Hepsi ciddiye alınmalı ve bu işaretleri fark ettiğiniz anda bir dizi önlemler almalısınız. Başta veterinere danışmak en doğru karar olacaktır. Bazı stres problemleri, fiziksel olarak kendilerine veya arkadaşına zarar verme boyutuna gelebilir. Önlem alınmazsa ölümcül olabilir bu sorunlar. Çok fazla sebepten stres olduklarından, belirtiler de değişebilir, eklemeler yapılabilir:- Stres tüyleri/çubukları ( geniş tüy yüzeylerinde çizgiler oluşuyor). Pek fark edilmediği için önemsenmiyor, gözden kaçıyor.
- Tüy yolma ve aşırıya kaçıp kendini yaralama durumları
- Saldırganlık
- İştah kaybı
- Ötüşte ki değişmeler (stresli kuşlarda çığlık atma eğilimi artar, kimi kuşta da ötmeme durumu gözlemlenebilir.)
- Bazen yeni, hiç fark etmediğiniz davranışlar (tekrar etmesi lazım, örneğin kafes tabanında geri geri hızlı yürümeler, kafeste kendini asmalar gibi gibi)
- Korku durumları (ses, ışık, duvar rengi, yeni insan ve evciller, yeni bir kafes, aksesuar, yer değişimi vs)
- Can sıkıntısı, yalnızlık (Az ilgi ya da eş ihtiyacının karşılanmaması. Eş yerine türünden bir arkadaş da iyi gelecektir kimi zaman)
- ...
Stres Durumları Nasıl Azaltılır, Tedavisi Var Mı?
Kuşun bulunduğu ortamında bir stres durumu varsa, onu ortadan kaldırmak stresini neredeyse tamamen azaltmaktadır. Bunu bulmak için öncelikle çaba sarf edilmelidir. Davranışları, kendisine zarar verecek boyutlara geldiyse ve/veya stres belirlenemiyorsa, zaman kaybetmeden veterinere danışılmalıdır. Bu tip durumlarda -özellikle yara edecek seviyede kendine zarar veren kuşlarda boyunluk talebinde bulununuz.- Bazı durumlarda ilaçlı tedaviler gerekebilmektedir.
Stres kaynaklı kuşun davranışları bozulduysa yapmamanız gerekenler:
- Kuşunuza asla bağırmayın. Ne yaparsanız yapın, stresli veya korkmuş bir kuşa bağırmayın. Sadece o anda korkutmakla kalmaz, aynı zamanda kuşa kötü davranışlarının dikkat çektiğini de öğretebilir. Bir de stres durumunu yükseltecektir.
- Yavaşça hareket et. Kuşunuz korktuğu veya gergin olduğu için size saldırırsa, hızla uzaklaşmak kuşunuzu daha da tedirgin edebilir. Kuşunuza yaklaşırken, kafesine uzanırken veya onu evcilleştirmeye çalışırken yavaş hareket etmeye çalışın.
- Tünekli tutuş eğitimi şart. Eğer ele alınmayı sevmeyen ama daha fazla sosyalleşmesine yardımcı olmak istediğiniz bir kuşunuz varsa, ona tırmanması için bir tünek ya da türevi bir malzeme sunmak rahatlatacaktır. İyi tanıdıkları objelerden pek çekinme eğilimi göstermezler. Tünek gibi.
- Stimülasyon sağlayın. Heyecan verici ve onu strese sokmadan dikkatini dağıtan bir şeyler yapın, izlenecek bir TV, dinleyecek bir radyo veya ilgiyi sürdürecek heyecan verici bir sesle kuşunuza meydan okuyun
. - Kafes dışı zaman geçirmesine olanak sağlayın. Bazı kuşlar, kafes dışında streslerini fazlaca azaltabilir. Bu da bir yöntemdir ancak aşırı yabani kuşlar için doğru çalışmayabilir.
- Stres azaltabilecek çay, yumuşak gıdalar ve tohumlar verilebilir. Örneğin papatya ve rezene, bir dal nane, yumurta maması stresini bir süre yatıştıracak şeylerden.
- Stres nedeni yeni bir şeyse (yer değişimi, aksersuarlar vs) o ürünleri sistematik şekilde tanıtarak, bir anda değil ağırdan giderek sunmak denenebilir.
- Banyo banyo banyo
- Eklemelerle konuyu zenginleştirmeyi unutmayalım.
Stres Durumlarını Önleme
Stres tamamen önlenebilir olmasa da kuşunuzun verdiği ipuçlarına dikkat edin ve yaşam tarzında ani değişikliklerden kaçınmaya çalışın. Kafes hareket ettirildiyse ve kuş bundan hoşlanmıyorsa, o zaman bu süreci yavaş yapmanız gerektiğinin bir göstergesidir. Kimi kuş ise bunu umursamaz bile. Herhangi bir değişiklik yapılmadan önce kuşun genel hassasiyetlerinin bilinmesi stresin önlenmesine yardımcı olacaktır.
Son düzenleme:
