Kuşunuzda Solunum Yolu Sorunu var, ama ne tür?

Kuşlarda Solunum Yolu Problemleri​

Kuş türü fark etmeksizin, kuşların ortak sayılabilecek belirtileri olan bazı hastalıkları vardır. Bunlardan bir tanesi solunum sorunlarıdır.
Kuşlarda solunum yolu problemlerini genelde farklı bir nefes alma, garip ses algıladıktan sonra fark eder hale geliriz. Ancak öncesinde de dikkatli olunursa anlamak mümkündür. Nasıl seslerden bahsediyorsunuz hocam, hiç bir şey anlamadım diyebilirsiniz. Hırıltılı, tıkırtılı, kıh kıhlı, tıklama sesine benzer çıtırtılar, hapşırma, öksürme, ağzı açık nefes alma gibi şeyler solunum yolu probleminin işareti olabilir. Örnek bir ses; Solunum Yolu Ses

Kuşlarda solunum sorunları, bir çok nedenden kaynaklanıyor olabilir ve her biri için tedavi şekli benzer olmayabilir. Bunun tespitini de en iyi veteriner hekimler yapacaktır.

Kuşunuzda ne tür bir solunum yolu problemi var?​

Hava Kesesi Akarları​

İlk olarak detaylı okuyunuz:
Hava kesesi sorunlarının teşhisi biraz daha güç olabilir. Bütün belirtileri tıpkı bakteriyel, mantar (fungal) veya protozoa enfeksiyonlarında olduğu gibidir. Eğer teşhis edilemiyorsa mutlaka bir veterinere danışılmalıdır. Çoğu geçmeyen solunum probleminin asıl kaynağı olabilir hava kesesi akarları. Kullanılacak solunum yolu ilaçları, hava kesesi sorununu tedavi etmeyecektir.

Bu sorunun önlenmesi için aslında bakımınıza eklemeniz gereken bir yöntem var. Ancak sorun ortaya çıkmadan yapıldığında hastalığın görülme olasılığı azalıyor. Sorun başlamışsa bu önereceğim yöntem işinize yaramayacaktır. Sadece önlemsel olduğunu belirtmek isterim.

İçinde bulunduğunuz durum buysa, kuşunuzun rahatsızlığının nedeni konusunda nasıl bilinçli bir tahminde bulunabileceğiniz konusunda bazı önerilerde bulunmak istiyorum.

• Solunum sorunu olan kuşların tespiti yapılıp ayrı bir kafese alınmalı ve ilk işlem olarak ortam ısısı 2-3 derece arttırılmalı.
• Ardından ivermectin etken maddeli bir ürünü doğrudan cilde uygulayın. Kullanıma başlamadan forum tavsiyesini almayı unutmayınız. Fazla oranda kullanımı ciddi, kalıcı sorunlara neden olabilir!
• Ortalama 6 günlük bir kuluçka süreci var ve ilk kullanımdan sonra tekrar 6. gün bir uygulama daha yapılması gerekiyor.
• Eğer hastalık belirtileri 2-3 gün içerisinde kaybolmazsa diğer sorunları düşünmeniz gerekiyor.
  'Linkte belirttiğim gibi bu sorunun kalıcı bir tedavisi bulunmadığından, aslında bu kısa sürede baskılamak için bir uygulama yaptığınızı unutmayın.'

2 gün geçti hala sorun devam ediyorsa, durumunuz bakteriyel, mantar (fungal) veya protozoa ile ilgili demektir. Hala 3 seçenekli bir sorun var ve her birinin tedavisi başka bir ilaçla sağlanır.

Benim gibi kararsızsanız ve hangisi olabileceğine dair kuşkularınız varsa ilk yapmanız gereken enfeksiyonların diğer belirtilerini gözlemlemek olmalı. Burada da sorun yaşanıyorsa eğer mutlaka veteriner hekim görmesi gerekmektedir.

3 farklı ilaç kullanımı neden uygun olmaz?​

1. Enfeksiyonu, 3 ilacın hepsini kullanarak çözmeye çalışırsanız neyi tedavi ettiğinizi bilemezsiniz. Enfeksiyona neden olan şeyi de bulamadığınızda aslında geçici bir önlem almış olursunuz.
2. Gerekli olmayan ya da daha düz bir tabirle yanlış ilaç kullanımı, kuşunuzun sindirim sistemi florasında bir dengesizliğe neden olabilir ve zaten hasta ve stresli olan kuşunuzun sağlık durumunu daha kötüye götürebilir.
3. Eğer bir miktar ilerlemiş bir solunum yolu problemiyle uğraşılıyorsa, kuşun zayıf bünyesi bu üçlü kombin ilacı kaldırabilecek seviyede olmayabilir ve ani ölümler gözlemlenebilir.

Kuşlarda Solunum Yolu Sorunları Neden Olur Hocam Yaa?​

• Nemli, rutubetli bir ortamda kuşların besleniyor olması,
• Ortam nem seviyelerinin aşırı yüksek olması. Kuş cinslerine göre gerekli nem oranları değişir. Örneğin Muhabbet kuşları için %50-60 bandı aranırken, bir ispinoz için %45 üstü önerilmez. Nem ve ısı ölçer ile süreci mutlaka takip etmelisiniz.
• Nemli bir ortamda kuşların besinleri bulunuyorsa, solunum yoluna açık bir kapı aralıyorsunuz demektir. Bunlardan en sık rastlananlardan biri mantar türleri.

Mantar Enfeksiyonları (Fungal)​

Mantar enfeksiyonlarına, en çok nemi yüksek ortamlarda, nemlenen tohumlarda, nemlenmiş, ıslanmış tüneklerde (ahşap tüneklerin yılda 2 kez yenilenmesini öneriyorum) ya da yuvalarda, son kullanımı geçmeye yakın ya da geçmiş besinlerde, fark edilemeyecek oranda küçük kalıntılarla taşınabilir. Bu mantar toksinleri soluduğunda, hava kesesi akarı istilasına sahip bir kuşla aynı semptomların tümünü gösterecektir.

Mantar toksinleri, en çok ıslanmış/nemlenmiş kontamine tohumda bulunur ve kuşunuzun bu tohumu yemesi veya organizmaların havaya salınması halinde kuşunuzun yutacağı mantar organizmaları, konaklayacak bir alan bulur. Tozsuz, taze, yemi elle karıştırdığınızda gri boyama yapmayan, doğru kokan (hafif tahıl kokusu gibi) yemlerde genelde bu risk düşüktür ancak tespitinin yapılması için özel aparatlar gerekir (woods lamp gibi).

Tohumlara su sıçramasını ve kuşlarınız için güvensiz bir durum oluşturmasını önlemek için tohum kaplarınızı, suluk veya banyoluk gibi su kaynağından uzağa yerleştirmek her zaman en iyisidir. Aynı şekilde kuş kumları da benzer durumdan etkilenir ve pek bilinmese de ayda en az 1-2 kez tazelenmesi gerekir.
Besin tükettiği kaplara yapılan dışkılamalarında mantar sorununa yol açabileceğini belirtmek isterim. Daha özenli bir kullanım sağlanmalıdır.

Kuşlarda Mantar Enfeksiyonları Nasıl Tedavi Edilir?​

Nistatin veya Medistatin, Fungostatin, Amfoterisin-B gibi (bir çok türevi daha var) etken maddeli ürünlerin süreçte kullanımı gerekiyor. Tabi veteriner tavsiyesiyle.

Eğer tüm şartları sağlıyorsanız (kuru bir ortam, temiz besinler) ve solunum yolu sorunu gözlemlemişseniz, o zaman bakmanız gereken diğer şey Protozoa'lar olmalı.

Protozoa Enfeksiyonları​

Kuşlarda yaygın gözlemlenen ve solunum yolu problemiymiş gibi görünen şeylere neden olan protozoa enfeksiyonu, genellikle Canker olarak adlandırılan Trichomonas'tır (Canker, bir protozoon (tek hücreli) parazit olan Trichomonas gallinae'nin neden olduğu hastalığı tanımlamak için kullanılan isimdir.).
Bu kamçılı protozoa, nemli, ıslak ortamlarla ilişkilidir ve en sık olarak, zeminle doğrudan ve sık temas halinde olan kuşlarda gözlemlenir. Ancak bu organizmalar, enfekte olmuş yeni bir kuş tarafından kuşhanenize taşınabilir ve yemlik, su kapları gibi malzemelerin enfekte kuşun dışkısıyla kirlenmesiyle yayılımı başlar. Bu durum, istinasız ortama yeni gelen bir kuşun ayrı bir kafeste en az 10 gün karantinada kalması ve gerekli kürlerin yapılması için mükemmel bir sebeptir. Aynı şekilde kafes altlığının temizliğinin de önemini vurgulamak gerekiyor. Eğer güvenli bir ortam sağlanmışsa kuşların kafes tabanını kullanması zararlı olmayacaktır. Aksine bağışıklıklarının artması yönünde katkılar sağlayacaktır.

Trichomoniasis aslında bir solunum yolu enfeksiyonu değildir. Çoğunlukla kuşların besinlerini ve yemek borusunu enfekte eder ve gelişen ülserler kuşların yemek yemesini çok zorlaştırdığı için kuşların ölümüne neden olabilir. Eğer yüksek oranlarda ağırlık kaybı, besin tüketiminde ciddi azalmalar, keyifsizlik halleri gözlemleniyorsa ilk elenmesi gereken protozoa sorunlarıdır.

Trichomoniasis'li kuşlar genellikle ağızlarından ve burun deliklerinden kusmuk ya da salya (ne desem bilemedim, mukus) üretirler. Kusma sonrası tüye yapışan tüyler sertleşir. Eğer gözlemle fark edilmediyse bu salyalı kusmanın bir belirtisi olarak kabul edilebilir. Nadiren baloncuklu, kabarcıklı kusma gözlemlenebilir. Bunun nedeni kimi zaman zehirlenmeler, kimi zamanda protozoa problemidir.

Kuşlarda Protozoa Tedavisi Nasıl Yapılır?​

Ronidazol etken maddeli ürünler öncelikle tercih edilmelidir. Önerilen süre en az 7 gündür. Uzun süre bu sorundan mustarip bir kuş 7 gün ilacın ardından 5 gün ara verip tekrar 7 gün kullanımı uygun olabilir. Tabi bunun gibi özel durumlarda veteriner desteği almak gerekiyor.
Eski ancak fikir verebilecek diğer başlıklar:

Bakteriyel enfeksiyonlar​

Büyük kümeslerde özellikle gözlemlenen solunum yolu problemlerinin %70-80 oranla bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklandığı düşünülüyor. Ancak bu durumdan emin olmadan önce üstte anlattığım diğer iki durumu elemek daha doğru bir yol olacaktır.

Kuşları etkileyebilecek çeşitli bakteriyel enfeksiyon türleri vardır. En yaygın olanları Ecoli, Streptococcal ve Staphylococcal enfeksiyonlar ve Ornithosis'dir (Chlamydia).

Kuşlarınızı dışkı muayenesi ve boğaz kültürü testi için bir kuş veterinerine götürmek, onları teşhis ve tedavi etmenin en uygun yoludur. Bu mümkün değilse, bir eleme süreci ile bakteri türünü belirlemeye çalışabilirsiniz. Yanıltıcı olma olasılığı çok yüksek!

Kuşları enfekte edebilen bakteriler her zaman çevresel etkilerden kaynaklanır. Besinler ve daha çok su ile ilişkilidir. Yemler, kumlar, kafese dökülen eski yemler ve atıkları, tozlu ve nemli ortamlar bakterilerin üremesi için harika alanlardır. Tahmin edebileceğiniz gibi kuşların olduğu ortamı süper temizleseniz de bakterilerden arındırmış olamazsınız. Bu nedenle, bağışıklık sistemleri onları mevcut bakterilerden koruyacak şekilde güçlü tutulmalıdır. Bu sadece takviyelerle değil, iyi ve sağlıklı kuşlar seçmekle de doğru orantılıdır. Doğuştan (zayıf bağışıklık sistemi) olan kuşlar, bakteriyel enfeksiyonlara ilk yenilenler olacaktır.
Bir enfeksiyon varsa kümeste, kaynağını bulmalı ve yüksek patojeni ortadan kaldırmanız gerekmektedir. Aksi takdirde tekrarlamaya devam edecektir...

Unutulmamalıdır ki deneme ilaç kullanımı, her yenisine geçildiğinde umulmadık sonuçlar doğurabilir. Bu konuda bir mesuliyet almadığımızı ve veteriner hekim kontrolünde her şeyin gerçekleşmesi gerektiğini tekrar vurgulamak isterim.

Muhabbet kuşu solunum yolu sorunu, sultan papağanı solunum yolu sorunu, kanarya solunum yolu sorunu, ispinoz solunum yolu sorunu, kuşlarda solunum yolu problemleri