VOLKANİK TÜF, KUM, ÇAKIL, KAYA YÜNÜ, CAM YÜNÜ
Volkanik Tüf
Volkan küllerinin tabakalar halinde birikmesi ile meydana gelen kayaçlardır.
Özellikle Orta ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yaygın olarak bulunan kolay dağılabilen değişik renkte (koyu kırmızı, beyaz ve siyah) olan volkan faaliyetleri sonucunda oluşan hafif bir yetiştirme ortamıdır.
Su tutma kapasitesi yüksektir. Yalnız olarak kullanılabileceği gibi diğer ortamlarla değişik oranlarda karıştırılarak da kullanılabilir.
Özellikle karıştırıldığı ortamların havalanmasını artırır.
Kum
Çeşitli kayaların iklim olayları sonucu parçalanması ile oluşan, bileşimi, meydana geldiği kayanın yapısına bağlıdır, su tutma kapasitesi çok zayıftır
Kum tane iriliği 0,5-2 mm. arasında olmalıdır. Ortamda küçük taneli olanların çokluğu drenajı ve havalanmayı güçleştirir.
Kum, diğer materyallerle belli oranda karıştırılarak kullanılabilir. Örneğin talaş ile kum karışımından kum miktarının en az % 25 ve daha üzerinde olması önerilir. Kum bu karışımda suyun daha eşit dağılımını gerçekleştirir
Çakıl
Çakıl tanelerinin büyüklüğü genelde 2-20 mm. arasında değişir. Genelde taneleri küçük ve yuvarlak olanlar kullanımda tercih edilir. Düzensiz yapılı çakılların su tutma güçlerinin yuvarlak yapıdakilerden daha yüksek olmasına karşın, keskin kenarlı çakılların bitki gövdelerine zarar vermesinden korkulduğu için, kullanılmalarından kaçınılır. Çakıl, her yetiştirme periyodu sonunda yıkanarak ya da sterilize edilerek tekrar kullanılabilir.
Kaya yünü
Kaya Yünü, % 60 diabase ve % 20 kireç taşı karışımından yapılır. % 20 kömür tozu ilave edildikten sonra 1500-2000C° sıcaklıklarda eritilerek sıkıştırılmış liftir.
Yapıştırıcı ve izotropik lifli bünyesi, yüksek su tutma kapasitesi, gözenekli ve oksijen zenginliği ile iyi bir kök ortamı oluşturması, besin eriyiklerini yüksek emme gücü ve eşit dağıtması kaya yününün topraksız yetiştiricilikte üstün özellikleridir.
%96 gözenekli poroz bir maddedir ve gözeneklerinin büyüklükleri aynıdır. Bu durum su tutma kapasitesi açısından çok önemlidir. Steril bir ortamdır.
İçeriğinde
% 47 SIO2, % 8 FeO3, % MnO
%14 Al2O3, % 16 CaO, %12 Na2O
%10 MgO, %1 K2O
maddeleri bulundurmaktadır.
Yeni kullanılmış kaya yününün pH değeri nispeten yüksektir (7’nin üzerindedir). Kullanılmadan önce yıkama ve asit ilavesi ile 5-5.5 değeri arasında ayarlanması gerekmektedir. (Kaya yününe alternatif ortam olarak Ürgüp volkanik tüfü kullanılabilir)
Cam yünü
Cam fabrikalarından çıkan ince cam parçalarının toplanıp, birleştirilmesi sonucu elde edilir.
Su tutma kapasitesi ve hava içeriğinin iyi olmasına karşın fiyatının yüksek oluşu topraksız yetiştiricilikte kullanılmasını engellemektedir.
Yrd. Doç. Dr. Sezgin AYAN
Volkanik Tüf
Volkan küllerinin tabakalar halinde birikmesi ile meydana gelen kayaçlardır.
Özellikle Orta ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yaygın olarak bulunan kolay dağılabilen değişik renkte (koyu kırmızı, beyaz ve siyah) olan volkan faaliyetleri sonucunda oluşan hafif bir yetiştirme ortamıdır.
Su tutma kapasitesi yüksektir. Yalnız olarak kullanılabileceği gibi diğer ortamlarla değişik oranlarda karıştırılarak da kullanılabilir.
Özellikle karıştırıldığı ortamların havalanmasını artırır.
Kum
Çeşitli kayaların iklim olayları sonucu parçalanması ile oluşan, bileşimi, meydana geldiği kayanın yapısına bağlıdır, su tutma kapasitesi çok zayıftır
Kum tane iriliği 0,5-2 mm. arasında olmalıdır. Ortamda küçük taneli olanların çokluğu drenajı ve havalanmayı güçleştirir.
Kum, diğer materyallerle belli oranda karıştırılarak kullanılabilir. Örneğin talaş ile kum karışımından kum miktarının en az % 25 ve daha üzerinde olması önerilir. Kum bu karışımda suyun daha eşit dağılımını gerçekleştirir
Çakıl
Çakıl tanelerinin büyüklüğü genelde 2-20 mm. arasında değişir. Genelde taneleri küçük ve yuvarlak olanlar kullanımda tercih edilir. Düzensiz yapılı çakılların su tutma güçlerinin yuvarlak yapıdakilerden daha yüksek olmasına karşın, keskin kenarlı çakılların bitki gövdelerine zarar vermesinden korkulduğu için, kullanılmalarından kaçınılır. Çakıl, her yetiştirme periyodu sonunda yıkanarak ya da sterilize edilerek tekrar kullanılabilir.
Kaya yünü
Kaya Yünü, % 60 diabase ve % 20 kireç taşı karışımından yapılır. % 20 kömür tozu ilave edildikten sonra 1500-2000C° sıcaklıklarda eritilerek sıkıştırılmış liftir.
Yapıştırıcı ve izotropik lifli bünyesi, yüksek su tutma kapasitesi, gözenekli ve oksijen zenginliği ile iyi bir kök ortamı oluşturması, besin eriyiklerini yüksek emme gücü ve eşit dağıtması kaya yününün topraksız yetiştiricilikte üstün özellikleridir.
%96 gözenekli poroz bir maddedir ve gözeneklerinin büyüklükleri aynıdır. Bu durum su tutma kapasitesi açısından çok önemlidir. Steril bir ortamdır.
İçeriğinde
% 47 SIO2, % 8 FeO3, % MnO
%14 Al2O3, % 16 CaO, %12 Na2O
%10 MgO, %1 K2O
maddeleri bulundurmaktadır.
Yeni kullanılmış kaya yününün pH değeri nispeten yüksektir (7’nin üzerindedir). Kullanılmadan önce yıkama ve asit ilavesi ile 5-5.5 değeri arasında ayarlanması gerekmektedir. (Kaya yününe alternatif ortam olarak Ürgüp volkanik tüfü kullanılabilir)
Cam yünü
Cam fabrikalarından çıkan ince cam parçalarının toplanıp, birleştirilmesi sonucu elde edilir.
Su tutma kapasitesi ve hava içeriğinin iyi olmasına karşın fiyatının yüksek oluşu topraksız yetiştiricilikte kullanılmasını engellemektedir.
Yrd. Doç. Dr. Sezgin AYAN