Sultan Papağanı Davranışlarının Yorumlaması
Kuşlarımızla sağlıklı iletişim kurabilmemiz için onların tekrarladığı ya da yeni yaptığı hareketlerin ne anlama geleceğini araştırmak, bilmek gerekebiliyor. Uzman Sultan Papağanı üreticileri tarafından derlenen ve sık rasladığımız davranışları nasıl yorumlamamız gerektiği hakkında kısa ama yeterli bilgiler sunacağım.
Sultan papağanlarının hareketleri ve davranışları çok karışık olabilir fakat genel olarak sultan davranışları ve ne anlama geldikleri hakkında biraz bilgiyle evcil kuşlarınız hakkında daha çok şey öğrenebilirsiniz. Sultanların "ibik" dili ile başlayacağız.
Küçük kuşların aksine, sultan papağanları, kafalarının içinde neler döndüğünü bize açıkça belli eden bir ibiğe sahip olmaları açısından eşsizlerdir. İbiklerinin pozisyonu dümdüz olmaktan dimdik dikili olmaya kadar değişir.
Ekli dosyayı görüntüle 1119
1. Düz, kızgın bir ibik. Sultanınızın ibiğ kafasında düz bir şekilde yatıyor olduğunda, genelde bir düşmanlık belirtisidir ve genelde kuşunuz kafeste yemek yerken yanına çok yaklaştığınızda olur. Tabii tatlı ve evcil sultanların bile ibiklerini düzleştirip içlerindeki şeytanı açığa çıkardıkları anlar olabilir - bu yavrular ve yetişkinler için tamamen doğaldır.
2. Yarı dikik sakin bir ibik. Bu ibik şekli genelde halinden memnun bir sultanın ibik şeklidir.
3. Sakin, fakat alarmda olan ibik şekli. Bu şekil meraklı bir sultanlarda yaygın olan bir şekildir.
4. Tamamen dik olan ibik şekli. Kırmızı alarm! Bu şekil bir sultan ürktüğünde veya tetikte olduğunda yaygın görülür. Bu şekil sıklıkla sultanınız gece bir ses duyunca ya da göremediği başka bir sultanın sesini duyunca olur. Bu tam anlamıyla alarmdaki ibik şeklidir.
"Seri Isırma" Tekniği
Eğer sultanınız biraz çatık kaşlı ya da düz ibikli bir hale gelirse ve sonra hızlıca parmağınızı ısırmaya başlarsa (ya da başka bir deyişle parmağınızla mızıka gibi oynuyorsa), size birazcık kızmış olabilir. Kişisel olarak algılamayın. En iyi sultanlara bile olabilir.
Ekli dosyayı görüntüle 1120
İnce Sultan
Eğer sultanınız aniden çok küçük ve ince bir hale gelirse, ürktüğü ya da korktuğu anlamına gelebilir. Genelde kuş kursağını içine çekmiş gibi gözükür, ve vücudundaki tüm tüyler dümdüz olur. Bu duruma genelde bir "kırmızı alarm" ibiği eşlik eder.
Kafanın Aşağı-Yukarı Sallanması
Kafesteyken kafasını aşağı-yukarı sallayan bir sultan size bir sürü şey anlatmaya çalışıyor olabilir. Genç ya da hala anne-babasının beslemekte olduğu bir sultanda bu genelde bir açlık belirtisidir. Sultanınız yemek için yalvarıyor olabilir. Daha yaşlı bir sultanda ise hava atmak veya dikkat çekmek için bir yol olabilir.
Kalp Şeklindeki Kanatlar
Kabarık göğüs olarak da bilinir. Bu, bir sultan kanatlarını vücudundan hafifçe uzakta tutup göğsünü öne çıkardığı zaman olur. Arkadan bakıldığında, kanatların şekli bir kalbi andırır. Bu %90 olarak erkek sultan davranışıdır ve sizi sevdiği için gösteriş yaptığını gösterir. Kabarık bir göğüs flört etmek için mükemmel bir araçtır. Kuşunuzun ne kadar akıllı olduğunu anlamalı ve bu işaretleri görmezden gelmemelisiniz.
Eğilmiş Kafa
Ekli dosyayı görüntüle 1123
Eğer sultanınız kafasını indirirse ve öyle kalırsa, bu büyük olasılıkla kafasını sevmeniz için bir davetiyedir. Bu çok tatlıdır! Bunu daha çok isteyen bir sultan eğer onun isteklerine zamanında yanıt vermezseniz, kafasını eğmeden önce gagasını birkaç kez vurabilir.
Uçuşa Hazır Olma
Genellikle bir sultan, ileriye ya da geriye doğru hareketler yaparken, kanatları kapalı, fakat biraz dışa doğru açık bir şekilde öne doğru eğilir. Uçmak üzereymiş gibi gözükebilir. Eğer sultanınızın kanatları kenetlenmişse, bir yere uçmak istediğini (genellikle size doğru) fakat havalanmak için yeteri güveni olmadığını gösterir. Bir sultan, eğer sizin gidip onu alacağınızı düşünüyorsa, size doğru uçma zahmetinden kurtulmak için de bunu yapabilir.
Yarasa Sultan
Sultanınıza yeni bir kafes veya oyun alanı aldığınızda, uzun bir nesnede oturuyorken, ya da yuvanın yakınında; kanatlarını tamamen açıp ileri geri doğru sallayabilir. Bazen bu hareketi neredeyse yarasa gibi durarak da yapabilir. Bu mal sahipliğine işaret eder. Sultanınız bunu yaparak "Bu benim!" der.
Gaga Vurma
Sultanlar ve çoğu kuşlar, sert bir objeye ya da size gagasını vurabilir. Neredeyse gagalama gibi gözükür. Bu gaga vurmadır, ve erkek sultanlar için yaygın bir davranıştır. Diğer sultan vücut diller gibi, bu da mal sahipliğini bildiren bir işarettir. Sultanınız "Üstüne gagasını vurduğum her şey benimdir!" diyor olabilir. Fakat "Yarasa Sultan" duruşu hem erkekte hem de dişide görülürken, gaga vurma baskın olarak erkeklerde görülür fakat dişilerde de görülebilir. Yumurtlama dışında erkek ve dişi ayrımı yapılabilecek bilinen bir davranış yoktur. Erkek bir kuş ya da sultan yumurtlayabilir, fakat bu tamamen başka bir hikayedir hahaha
İleri-Geri Giden Sultan
Volta atma olarak da bilinir. Bazen, özellikle sultanınız kafesindeyken, yüzü ileri dönük bir şekilde, sağa ve sola doğru hevesli bir şekilde 1'er-2'şer adım attığını görebilirsiniz. Bazen bunu yaparken art arda kanat çırpabilir. Sultanınız bunu yaparak kafesinden çıkmak istediğini belirtir. Bu hareketin hızı, birileri onun görüş alanında yemek yerken artabilir.
Gaga İle Tırmanma
Sultanınız parmağınıza tırmanırken, tırmanmadan önce parmağınızı gagasıyla tutabilir. Bu normaldir. Parmağınızın sabitliğini test eder. Bu hareket sultanlar tarafından dengeleme olarak da kullanılabilir.
Gaga Gıcırdatma
Genelde dikkatimizi çeken bu hareketin görüntüsü değil sesidir. Sultanınız cızırtılı bir ses üreterek alt ve üst çenesini gıcırdatabilir. Muhtemelen halinden memnun ve sakindir, ve uyumaya hazırlanıyor olabilir.
Yüzdeki Sultan
Eğer sultanınız göğsünüzün üstüne atlarsa, yüzünüze koşarsa, hatta gagasını yüzünüze sürterse, sizi bire sarılma seansına katılmaya davet ediyor demektir! Bu fırsatı kaçırmayın!
Kafa Eğme
Ekli dosyayı görüntüle 1121
Eğer sultanınız yanlara doğru kafasını çevirir ve yukarı ya da aşağı doğru kafasını eğerse, üstlerindeki ya da altlarındaki bir şeye bakıyor olabilirler. Gözlerinin yerlerinden dolayı, bu onlar için belirli yerleri gözetlemenin en kolay yoludur. Eğer sultanınızın nereye baktığını anlayamıyorsanız, havada süzülen kendi tüyüne bakıyor olması da muhtemeldir. Bu kafa hareketi sultanınız özellikle bir sesi dinliyorken de yapılabilir.
Kuyruk Sallama
Kuşunuzu sırtından sevip kuyruğunu sallamasına sebep olduğunuz oldu mu? O zaman bunu yapmayı bırakın, çünkü onu tahrik ediyorsunuz, yumurtlamaya başlayabilir.
Arkaya Dönük Kafa
Ekli dosyayı görüntüle 1122
Eğer sultanınız kafasını arkaya doğru çevirir, gözlerini kapar, ve gagasını tüylerini arasına gömerse, uyumaya hazır demektir. Aynı zamanda dengede kalmak için bir ayağını kaldırması da muhtemeldir.
Bir Göz Açık, Bir Göz Kapalı
Bazen, kuşunuz sizin üzerinizdeyken, bir gözü açıkken diğerinin kapalı olduğunu görebilirsiniz. Genelde kapalı olan gözü size dönük olan olurken, açık olan gözü ise odaya dönük olan gözüdür. Sultanınız rahat ve hoşnuttur, fakat gene de etrafa bakma gereği duyacak kadar alarmdadır.
Kabarık!
Sultanınız ara sıra köpek sallanmasına benzer bir sallanma eşliğinde tüylerini kabartabilir. Bunu yaparken tüylerini düzeltir. Bu genellikle tüylerini düzeltirken olur. Fakat, eğer sultanınız uzun süre boyunca kabarık kalıyorsa (ve ayrıca kafesin dibinde de oturuyor olabilir), hasta olmuş olma ihtimali yüksektir ve acilen bir veterinere götürülmelidir.
Tekrarlanan Esneme
Ekli dosyayı görüntüle 1124
Genellikle tüylerini düzelttikten sonra, art arda esneyebilirler. Kursağını boşaltıyor olabilir ya da boğazında bir şey takılmış olabilir. Her iki durumda da normaldir. Ayrıca yorgun olduklarında ya da uykudan uyandıklarında da esneyebilirler.
Kafa Sallama
Ara sıra sultanınızı bir an için kafasını hızlıca sallarken görebilirsiniz. Eğer yemek yerken yapılırsa, yediği yemeğin ilginç bir tadı ya da sıcaklığı olduğu anlamına gelebilir. Eğer bir sesi dinlerken yaparsa, çok gürültülü, keskin, tiz ya da ilginç bir ses olduğu anlamlarına gelebilir.
Kafa Yuvarlama Numarası
Tüylerini düzeltirken, sultanınızın sırtının ya da bazen kanadının içine doğru kafasını çevirip yuvarladığını veya salladığını görürsünüz. Eğer sırtındaki o bölgeye dokunursanız, bu bölgeyi yağlı ve tozlu bulacaksınız. Bu hareketi sergileyen sultanlar, bu bölgedeki yağları ve tozları kafasındaki tüylere dağıtır.
Tuvalet Duruşu
Eğer sultanınız aşağı doğru eğilip kendini birazcık kabartıyorsa, tuvaletini yapmak üzere olduğu anlamına gelir. Acele edin ve bir peçete alın çünkü bombalar geliyor! Bu ünlü tuvalet duruşuna alıştığınız zaman, kendi üstünüze ya da yere tuvaletini yapmasını engellemeniz daha kolay olacak; ve hatta sadece belirli bölgelerde (kafesi veya oyun alanı gibi) tuvalet eğitimi verebileceksiniz.
Banyo Zamanı Kabarıklığı
Ekli dosyayı görüntüle 1125
Yıkanırken veya duş alırken, ya da buhar banyosu yaparken, sultanınız aşırı derecede kabarık hale gelir, iki kanadını da yukarıya doğru açar, öne eğilir ve sallanıp durur. Bu yaptığı banyodan hoşlandığını belli eder.
Duş Transı
Duş alırken sultanınız, gözlerini kapatabilir ve uyuyormuş gibi etrafla olan ilişkisini keser. Yine bu da duştan hoşlandığını gösterir.
Burun Karıştırma
Bazen sultanınız, tırnağını burnuna sokup hapşırabilir. Ne terbiyesiz bir sultan! Hayır, sadece burun deliklerini temizlemeye çalışıyor. Bu tamamen normal bu yüzden hiç endişelenmeyin.
Kabarık Yüz
Bir sesi dinlerken, sultanınızın yüzü ve/veya yanakları biraz kabarabilir. Bu genelde dinlediği sesi sevdiğinin ya da ilginç bulduğunun işaretidir.
Esneme
Eğer sultanınız iki kanadını da tam açmadan yukarı doğru kaldırıyorsa, esniyor demektir.
Buz Patencisi
Sultanınız bir ayağını ve kanadını geriye doğru uzatabilir. Bu da esnemek için bir başka yöntemdir.
Eşleşme
Ekli dosyayı görüntüle 1126
Birden fazla sultanınız varsa, eşleşmeyi gözlemlemeniz olasıdır. Eğer bir erkek ve bir dişi sultanınız varsa, çiftleştiklerini de görebilirsiniz. Aynı cinsiyet olan iki papağanın da birbirlerinin üstüne çıktıklarını görebilirsiniz çünkü sultanların cinsiyete bakmaksızın başka sultanlara bağlanması yaygındır.
Aşklar
Sultanların başka hayvanlara (örneğin başka bir sultan) hatta başka insanlara aşık olması oldukça yaygındır. Genellikle bu sultanın sevdiği kişinin yanında hormonal davrandığını (örneğin koruyucu davrandığını, kur yaptığını, hava attığını) göreceksiniz. Sultanınız bu seçtiği obje ile eşleşmeyi bile deneyebilir. Erkek bu objeye poposunu sürterken dişi de kuyruğunu kaldırıp, kafasını arkasına yaslayıp hafif ıslık sesleri yapabilir. Bu aşklar kendiliğinden gidebilir veya devam edebilir, eğer obje kaldırılırsa genelde devam etmez.
Sürü Çağrısı
Doğada, çoğu sultan büyük sürüler halinde yaşarlar. Evde ise siz ve sizin aileniz sultanın sürüsüdür, bu yüzden siz onun sosyal grubu olduğunuz için onunla etkileşimde olmak çok önemlidir. Doğada, aynı sürüde olan sultanlar her zaman birbirlerinin görüş alanlarında değillerdir, bu yüzden yerlerini takip etmek için birbirlerini çağıracaklardır. Bunu ailenizin güvende olduğunu garantilemek olarak düşünebilirsiniz. Kuş genelde tüm sürünün cevap verdiğinden emin olana kadar tiz ve yüksek bir sesle ötmeye devam eder. Islık çalarak sultanınıza güvende ve hala orada olduğunuzu belirtebilirsiniz. Eğer birden fazla sultanınız varsa, geceyi herkesin sağ salim atlattığından emin olmak için sabahları birbirlerini çağırırlar; bunu ayrıca ayrı odalarda olan sultanlar da yapar. Fakat, dikkatli olun; çünkü sürü çağrısı ve dikkat çekme çağrısı arasında fark vardır. Sürü çağrısı cevaplanan bir sultan çağrıyı birkaç ötüşten sonra bırakacaktır, siz cevap verirseniz bu daha çabuk olur. Dikkat çekme çağrısı yapan bir sultan ise siz yanına gidip ona ilgi gösterene kadar bağırmaya devam edecektir.
Tıslama
Bir kedinin korktuğunda ya da mutsuz olduğunda tısladığını düşünün, aynısı sultanlar için de geçerli. Eğer sultanınız kafesinden dışarı çıkmak, sevilmek, o yeni alıp kafese koyduğunuz 15 liralık oyuncakla oynamak istemiyorsa, bunu size ya da onu kızdıran objeye tıslayarak bildirir. Eğer birden fazla sultanınız varsa, onları kendilerinden uzak tutmak için de tıslayabilirler - bu diğer kuşlar için basitçe "Benim bölgeme girme!" mesajıdır. Sultanlar genelde korkutmak için yaparlar ve genelde tüylerini kabartıp kendilerini daha büyük göstermek ve potansiyel tehditleri korkutmak için kanatlarını sonuna kadar açarlar.
Geri Kusma
Bu hastalık belirtisi olan kusmayla karıştırılmamalıdır. Geri kusma, sultanın başka bir sultana ya da özel bir bağ taşıdığı oyuncağa kursağındaki yemeği vermesidir. Ebeveyn sultanlar da aynı zamanda bu hareketle yavrularını beslerler. Eğer sultanınız bu hareketi size yaparsa, bu size çok bağlı olduğunun ve sizi beslemek istediğinin işaretidir. Maalesef sultanlar, onların bu hediyesini yemek istemediğimizi anlamıyor
Korku ve Agresiflik Sergileme
Ekli dosyayı görüntüle 1127
Geçmişte eşinden ya da sahibinden şiddet gören sultanlar, yeni oyuncaklarına ya da tüylü arkadaşlarına agresif davranabilir. Bu üreticilerden alınan yavrularda nadiren olur; fakat kuşunuzu kendiniz yakaladıysanız, kurtarılan bir kuş aldıysanız ya da gizli birinden aldıysanız bu davranışı gözlemlemek mümkündür. Bütün kurtarılan ya da gizli birinden alınan sultanların şiddete maruz kalmamış olabileceği aklınızda bulunsun, fakat kötü geçmişleri olma olasılığ daha yüksektir. Eğer sultanınızın başka sultanlara karşı agresif davrandığını görürseniz, onun stresini azaltmaya yardımcı olacağından ayrı bir kafese koymak hem bütün sultanlarınıza hem de size daha faydalı olur. Sultanınızın daha çok özgüvene sahip olması ve yanınızda güvende hissetmesi için zaman, sabır ve sevgi gerekmektedir.
