Meyvelerin, Sebzelerin, Tohumların Zararları ve Faydaları
ZARARLI YİYECEKLER
Avakado: İçi dışı her şeyiyle avakado kuşlar için toksindir, kalp iflasına neden olur.
Kafein: Kola, kahve, soda gibi kafein içeren HER TÜR ÜRÜN papağanlara verilmez. Yüksek toksindir.
Süt: Papağanlar sütü hazmedemez. Bebek bisküvileri de dahil olmak üzere içeriğinde süt olan HİÇBİR GIDA papağanlara VERİLMEZ.
Tütün: Papağanlara toksindir. Lütfen, tütün, doğanın çöpçü bitkisidir, elbette zararlı.
Kiraz :Çekirdeği toksindir
Elma :Çekirdeği toksindir
Şeftali: çekirdeği toksindir
Kayısı :Çekirdeği toksindir
Erik:çekirdeği toksindir
Yeni dünya çekirdeği:toksindir
Çikolata: sindirim sistemini iflas ettirir, kusma, ishal ve sonunda papağanı krize sokarak ölümüne neden olur. ASLA verilmez.
Mantar:mantar papağanlara toksindir, karaciğer iflasına neden olur.
Soğan:Toksin etkisi vardır ve kan değerini düşürür, çiğ yada pişirilmiş, soğan verilmez.
Şeker: Pağanlara zararlıdır körlüğe neden olabilir
Tuz: Papağanlara zararlıdır ancak "doğal deniz yada kaya tuzu" çok çok çok az miktarda verilebilir.
Alkol:Papağanlara zehirlidir ASLA verilmez.
Çiğ Patates:pişmişi faydalı olmakla birlikte çiğ halde verilmemelidir.
Siyah Çay:Siyah çay kan koyulaştırır ve damarlara zararlı gelir. Papağanlara SİYAH ÇAY İÇİRİLMEZ.
Patlıcan:Papağanlara toksin etkisi yapar.
Tereyağı:zararlıdır
Yerfıstığının kabuğu:Bilhassa çiğ yer fıstığı kabuğu zararlıdır. Kabuğunda mantar rahatsızlıklarına neden olacak bakteriler bulunmaktadır.
Domates yaprağı/sapı:Domatesin kendisi yararlıdır, ancak sap ve yaprağı kuşlara toksittir
Bezelye türü gıdaların tümü:Pişmiş fasülye ve bezelye gıdaları çok faydalı olmakla birlikte çiğ ve kuru olanları kesinlikle verilmemelidir. Hemaglutin adlı bir zehir içerir.
Abur cubur yiyecekler:Her tür cips, bisküvi, şekerleme papağanlara ASLA verilmemelidir. Sindirim sistemlerini çökertir, karaciğer ve böbrek iflasına yol açar.
Ticari içecekler (asitli/asitsiz):Marketlerde satılan meyve suları, kola, gazoz, ayran, şalgam vs. türü her tür içecek papağanlara ASLA verilmemelidir.
Trabzon Hurması:Papağanlar için toksit olup olmadığı hala net değildir. Ancak çok az miktarda verilebilir. Potasyum, Fosfor, Demir ve C vitamini içerir.
Papağanlarınıza taze meyve sebze vermeye çalışın. Ancak kurutulmuş meyve verecekseniz de, "işlemden geçmemiş", şeker eklenmemiş", "boya katılmamış", güveniriliğinden emin olduğunuz kuru meyveleri almaya dikkat edin.
Papağanlarınıza meyve/sebze verirken, "mevsime uygun" olanları seçin. Hormonlu, serada yetişmiş ürünler papağanınıza size verdiğinden daha fazla zarar verir.
Sizin sevmediğiniz bir şeyi papağanınız sevebilir. Siz bamya yemiyorsunuz diye o da yemeyecek diye bir şey yok. Gerekirse sürekli gittiğiniz manava, pazarcıya vs. papağanınıza bir iki tane bamya hediye etmesini rica edin. İki bamyayla iflas edecek hali yok.
Sebzeleri suda değil buharda haşlamaya çalışın. Suda haşlandığında sebzeler vitaminlerin bir kısmını suda bırakır.
MEYVELER
Muz:B1, B2 vit., C vit., E vit. A vit. potasyum, kalsiyum, fosfor, demir, sodyum, iyot
Elma:Karaciğer ve sindirim sistemini sağlıklı tutar, antioksidan, A vit., zengin lif
Kivi:C vit., E vit., Potasyum, protein
Kavun:A vit., beta-karoten, C vit. Kalsiyum, potasyum, fosfor, niyasin
Karpuz:A vit., C vit., potasyum, fosfor, tiamin
Çilek:A vit., B vit., C vit., Kalsiyum, demir, fosfor, Potasyum
Kiraz:Antioksidan içerir, A vit. C vit. Magnezyum, Kalsiyum
Vişne:A vit.
Armut:A vit., B1, B2 vit. C vit., Potasyum
Ayva:A vit. C vit. Mineral tuzları
Mango:A vit., niyasin, C vit. Potasyum, papağanlar için önemli bir meyvedir.
Yenidünya:A vit., potasyum, Demir, fosfor, kalsiyum
Mandalina:C vit. Beta-karoten, B1, B2, B3 vit., Magnezyum, Potasyum
Portakal:Yüksek C vit. içerir, kalsiyum, potasyum
Ananas: c vit. B1 Vit, Manganez, papağanlar için önemli bir meyvedir. Elmayla birlikte verilmesi ekstra yarar sağlar.
Şeftali:A vit., Riboflavin, potasyum
Kayısı:A vit, B vit., C vit., Kalsiyum, demir, kükürt, bakır, krom, manganez
Limon:Antioksidan, C vit.
Üzüm:Böbreklere iyi gelir, C vit., tiamin, potasyum, B6 vit., antioksidan
Dağ çileği (kocayemiş):C vit.
Yabanmersini:C vit., E vit., Manganez, Antioksidan
Böğürtlen:Manganez, C vit. K vit.,
Dut:B1 vit. B2 vit. C vit. Kalsiyum, Demir
Ahududu:C vit., A vit.
İncir:Kalsiyum, Demir, Potasyum
Hindistan cevizi:Demir, Fosfor, çinko, Protein
Papatya:Sindirimi kolaylaştırıcı papain içerir, C vit.
Erik:C vit. Potasyum, antioksidan
Greyfurt:C vit.
Nar:Böbreklere iyi gelir, C vit., B vit., Potasyum
Hurma:A vit., B1,B2, B3, B6 vit.,Folik asit, Kalsiyum, Protein, Potasyum, Fosfor, demir..
Nektarin:A vit.,Niyasin
Guava:A vit., B vit.,C vit. Kalsiyum
Çarkıfelek meyvası:C vit., A vit., Demir, Kalsiyum
Kızılcık:Böbreklere iyi gelir, C vit. Manganez, Antioksidan
Kuşburnu:C vit., B1, B2 vit., E vit, K vit. P vit. karoten,/ çekirdekleri de verilebilir.
Yazları karpuz kavun yedikçe, kış için çekirdeklerini kurutup biriktirmeyi ihmal etmeyin.
Papağanlar yemek alışkanlıklarını zor değiştirir. Sabırlı olun. Bazen bir mamaya alıştırmak için onu boş yere mama kabına 6 ay boyunca koymak zorunda kalabilirsiniz. Ama bir gün bakarsınız, hiç dokunmadığı mamaya gaga atmaya başlamış, daha sonra en sevdiği şey haline gelmiş. Beslenme başlığı altında yemek alışkanlığını değiştirme konusunda öneriler olacak.
Papağanınıza konserve mısır vermezseniz daha iyi olur. Hem yararsız, hemde genelde içine tuz sinmiş oluyor. Ayrıca hormonlu mısır vermemeye de dikkat edin. En iyisi, papağanınıza mısırı mevsiminde, pişmiş yada çiğ olarak koçanıyla birlikte vermek.
Papates, fasülye ve bezelye türlerinin papağanlara sadece PİŞMİŞ verilebileceğini unutmayın. Karahindiba gibi pişince vitaminlerini kaybeden bitkileri de çiğ vermeye çalışın.
SEBZELER/YEŞİLLİKLER
Brokoli:A vit., E vit.,B1, B2 vit., C vit., sodyum, potasyum, protein
Havuç:A vit., folik asit, demir, sodyum, potasyum, fosfor
Domates:C vit., E vit.,potasyum, sodyum, fosfor
Turp:B vit, C vit.,kükürt, iyot
Ispanak:A vit., C vit., K vit., kalsiyum, fosfor. Papağanlar için önemli bir besindir.
Semizotu:Fosfor, potasyum, lif
Dereotu:Kalsiyum, E vit. C vit. tiroid bezini normalleştirir. Papağanlar için önemli bir besindir.
Pancar:A vit. B vit. C vit. P vit. kalsiyum
Biber:C vit. P vit. K vit.
Taze/Kuru Fasülye:Kalsiyum, fosfor, E vit, B1,B2,B3 vit.,protein, K vit., /ancak pişmiş verişlir
Barbunya:demir, magnezyum, potasyum, lif/ancak pişmiş verilir
Bezelye:lif, protein, sodyum, vitaminler, /ancak pişmiş verilir
Soya fasülyesi:ancak pişmiş verilir
Kabak:B1 vit. C vit. protein,lif, K vit.
Balkabağı:Betakaroten, demir, potasyum, sodyum, fosfor, kalsiyum, magnezyum, lif
Nane:kalsiyum, A vit. protein, demir.
Tere:C vit., rahatlatıcı, hazmı kolaylaştırıcı
Roka:K vit., karaciğere iyi gelir.
Kırmızı Havuç:betakaroten, antioksidan
Karnıbahar:A vit, B vit.,E vit., protein, fosfor, demir, potasyum
Reyhan:hazmı kolaylaştırır.
Maydanoz:A vitamini, kalsiyum, potasyum, kükürt, demir /küçük papağanlara sadece sapı verilmelidir. Büyük ve orta boy papağanlar yaprak kısmını da yiyebilir.
Enginar:Kalsiyum, A vit. Potasyum
Yerelması:A vit. C vit. Kalsiyum, demir, fosfat
Patates: Protein, kalsiyum, B vitaminleri /ancak pişmiş verilir ÇİĞ VERİLMEZ
Mısır:B1 vit., B3 vit. C vit. protein Ölçülü verilmelidir. Konserve mısır, besin değeri düştüğünden ve tuz/şeker içerebildiğinden tercih edilmemelidir.
Pırasa:C vit. Potasyum, sodyum, kalsiyum, fosfor
Salatalık:A vit., Potasyum, kalsiyum, folik asit, küçük papağanlara ölçülü verilmelidir.
Kırmızı lahana:B vit. C vit. E vit. potasyum, kalsiyum, kükürt, demir
Bamya:A vit., B1, B2 vit., magnezyum, demir
Taze Kekik:bakteri, virüs, mikrop öldürücü
Kereviz:Protein, demir, sodyum, folik asit, demir
Brüksel Lahanası:Kalsiyum, demir, betakaroten, E vit.
Karahindiba/Radika:A vit. B vit. C vit. D vit. papağanlar için önemli bir besindir, çiğ verilmelidir.
Ebegümeci:A vit. C vit. E vit. demir, kalsiyum
Lahana:C vit., E vit. K vit.
Marul:A vit., C vit. Kalsiyum. Ölçülü verilmelidir, fazlası ishale yol açar.
Bakla:B1, B2, B6 vit. K vit. Protein, potasyum
Pazı:A vit. K vit. C vit. E vit. demir kalsiyum, magnezyum
Şeker kamışı:Çok sık olmamak kaydıyla papağanlara ödül olarak verilebilir.
Papağanınıza tohum ve çekirdekleri filizlendirerek verirseniz, onlara çok daha zengin bir mama sunmuş olursunuz. Bilhassa papağanınız meyve sebze ağırlı beslenmesi gereken bir papağansa ama meyve sebzeyi henüz reddediyorsa, tohum ve çekirdekler mutlaka fiilizlendirilerek verilmelidir. Filizlendirme işlemi basittir:
Bir avuç tohum/çekirdek bir kap suda bir gün bekletilir. Ertesi gün su süzülür ve ıslak ıslak, üzeri bir bezle sıkıca kapatılmış bir kabın içine konur ve güneşte/aydınlıkta bekletilir. Ertesi gün filizlenmiş olanlar papağanınıza verilmeye hazırdır.
Papağanınıza meyve sebze verirken iyice yıkamayı unutmayın. İyi yıkanmamış besinlerden her türlü hastalık, iç parazit kapılabilir.
TOHUM,ÇEKİRDEK VE NUTLAR
Ceviz:A vit. Omega 3/6, protein, kalsiyum, fosfor, Çiğ olarak daha faydalıdır. Kuru da verilebilir. Papağanların zeka gelişimini destekler.
Badem:Kalsiyum, A vit. B vit. C vit. E vit. demir, magnezyum, potasyum, fosfor, çinko. Papağanlar için önemli bir besindir.
Fındık:E vit. Protein, Tuzsuz ve çiğ olarak verilmelidir.
Şamfıstığı:Protein, B1 vit., fosfor, E vit. Tuzsuz ve çiğ olarak verilmelidir.
Çam fıstığı:Protein, B1, B2 vit. C vit., Omega 3/6
Kaju:D vit., selenyum, bakır, magnezyum, Tuzsuz ve çiğ olarak verilmelidir.
Kabak Çekirdeği:K vit., magnezyum, manganez /Tuzsuz ve çiğ olarak verilmelidir.A vit. C vit. E vit. B vit. kalsiyum
Karpuz Çekirdeği:B vit, C vit. beta karoten.
Limon çekirdeği:İnsanlara yararlı olmasa da, papağanınıza limon çekirdeklerini vermenizde bir mahsur yoktur. Ağrı kesici etkisi vardır.
Portakal çekirdeği:Ayrıca greyfurt ve mandalina çekirdeklerini de verebilirsiniz.
Nar çekirdeği:C vit., B vit. demir, fosfor
Üzüm çekirdeği:kuvvetli bir antioksidan
Böğürtlen çekirdeği:Böğürtlen, dut, yabanmersini gibi meyvelerin çekirdekleri gayet faydalıdır.
İncir çekirdeği:İncir çekirdeği de faydalıdır.
Aspir Tohumu:vücuttaki gereksiz yağları erittiği için papağanalrda dengeleyici bir besindir. Tenya düşürür. Çimlendirilerek taze verilirse daha faydalıdır.
Keten Tohumu:B12 vit. Omega3/6. Papağanların B12 vit. alabilecekleri tek besindir.
Susam:A vit. Kalsiyum, potasyum, fosfor. çiğ verilmelidir.
Kenevir tohumu:protein, albumin, omega 3/6, yağ oranı yüksektir, ölçülü verilmelidir.
Buğday/Karabuğday:B2, B6 vit., E vit., niyasin, folik asit. Buğday yemeyen papağanlara buğday unundan çeşitli mamalar yapılabilir. Çimlendirilerek taze verilirse daha faydalıdır.
Yulaf:B vit. kalsiyum, magnezyum, fosfor. Papağanlara tüm tahıllardan daha faydalıdır. Yulaf unu mama yapımında kullanılabilir. Çimlendirilerek taze verilirse daha faydalıdır.
Arpa:protein, B1, B3,B6 vit. Arpa unu mama yapımında da kullanılabilir. Çimlendirilerek taze verilirse daha faydalıdır.
Pirinç/esmer pirinç:E vit., B1 vit., potasyum, kalsiyum, demir. Esmer pirinç daha faydalıdır. Mama yapımında pirinç unu iyi bir temel malzemedir.
Nohut/leblebi SADECE PİŞMİŞ OLARAK VERİLİR. Leblebi halinde verilirken tuzsuz olmasına dikkat edilmelidir.
Mercimek:Protein, nişasta içerir/ pişmiş olarak verilir.
Kestane:potasyum, kalsiyum. Kalorisi yüksek olduğu için çok sık vermemek gerekir.
Ay çekirdeği:E vit. Kalsiyum. Yağ oranı yüksektir ve AZ MİKTARDA VERİLMESİ GEREKİR. Ana besin kaynağı olamaz. Tuzsuz ve çiğ olarak verilmelidir. Çimlendirilerek taze verilirse daha faydalıdır.
Yerfıstığı:Protein. Yağ oranı çok yüksektir. ANCAK HAFTADA BİR, tuzsuz olarak verilmelidir. KABUKLU VERİLMEMELİDİR. Kabuğu iç mantar rahatsızlıklarına yol açabilir.
Tohum, çekirdek ve nut gıdalar, eğer papağanınız sebze-meyveye henüz alışmadıysa, gerekli vitamin ve minerallerin karşılanması için önemli olacaktır. Ancak bu durumda ay çekirdeği ve yerfıstığı gibi gereksiz besinler yerine, kabak çekirdeği, badem, fındık ve diğerlerine ağırlık vermeniz daha doğru olur. Yine de unutmayın, bu besinler "normalde" papağanların beslenme yüzdesinin bir kısmını oluşturur ancak. Ne kadar uğraştırırsa uğraştırsın, papağanınızı meyve sebzeye geçirin.
Aşağıdakileri ayrı ayrı verebileceğiniz gibi, ileride anlatılacak "LAPA MAMA"larının içine katık olarak da kullanılabilirler.
DİĞER SAĞLIKLI GIDALAR
Arı Poleni:Her papağana haftada bir verilmesi gerekir. Bir amazon için bir büyük çitmik yeterlidir. Muhabbet kuşlarına haftada, bir kaç tane verilmelidir.
Bal:Orta boy bir papağana haftada bir, bir kaç damla yeterlidir. Papağanın büyüklüğüne göre arttırılmalı, yada azaltılmalıdır.
Yoğurt:Orta boy bir papağana haftada bir çay kaşığı verilmeli. Kalsiyum desteği için gereklidir. Yarım yağlı yoğurt verilmeli.
Beyaz peynir:Kalsiyum için gereklidir.
Yumurta:Haftada bir yumurtanın sarısı ve kabuğu kalsiyum desteği için verilmelidir. Yumurta ve kabuğunu aşırı vermek midenin bozulmasına neden olur. Ölçülü olunmalıdır.
Zencefil:Mide rahatlatıcıdır. Toz halinde mamaya katılabilir.
Tarçın:İç mantar sorunlarına iyi gelir, mamaya katılabilir, yada çaya
Tavuk ve Balık eti:15 günde bir, minik bir böcek kadar verilmeli.
Makarna:Protein desteği için çiğ yada pişmiş verilebilir.
Ruşeym:Buğdayın en değerli kısmıdır.
İrmik:buğdaydan üretilir ve çok faydalıdır.
Tahin:Katkısız olmasına dikkat edilmelidir. müthiş bir kalsiyum kaynağıdır. Verirken aşırıya kaçılmamalıdır. Tadı papağanlar tarafından çok beğenilir. Pekmez verilmez, sadece tahin.
Patlamış mısır:Ödül olarak verilebilir. Tuzsuz ve yağsız olmasına dikkat edilmelidir.
Red Palm Oil:Afrika gri papağanlarının gerçek ve ana besin kaynağı Red palm'dan üretilen yağdır. Meyve ve yağı ancak yurtdışından temin edilebilir.
Papatya:rahatlatıcıdır
Devedikeni tohumu/çiçeği:karaciğere iyi gelir.
Gül:Gülün yaprakları ve tohumları papağanlar tarafından sevilir.
Hanımeli:Çiçekleri papağanlarca sevilir.
Karanfil:Taze karanfil çiçekleri papağanalrın çiğnemekten hoşlandığı bir besindir.
Japon Gülü: Papağanlar japon gülünün polenlerini ve çiçeklerini çok beğenir.
Leylak:Çiğnemekten çok hoşlanırlar.